Bị can đại án AIC ra đầu thú có được hưởng tình tiết giảm nhẹ?

Đầu thú là việc người phạm tội sau khi bị phát hiện đã tự nguyện ra trình diện và khai báo với cơ quan có thẩm quyền về hành vi phạm tội của mình.

Ngày 28/8, Trung tướng Tô Ân Xô, người phát ngôn Bộ Công an cho biết, bị can Nguyễn Thu Phương, Trưởng bộ phận thư ký tài chính Công ty AIC, đã về nước đầu thú sau khi bị truy nã với mong muốn được xem xét, hưởng khoan hồng của pháp luật. Bị can Phương bị khởi tố về tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” trong vụ án xảy ra tại Sở Y tế Quảng Ninh, Công ty AIC và các đơn vị liên quan. Trước khi khởi tố vụ án và khởi tố bị can, Phương đã bỏ trốn và bị truy nã, cảnh sát chưa ghi được lời khai.
Câu hỏi đặt ra, sau khi ra đầu thú thì bị can Phương sẽ được các cơ quan tố tụng xem xét giảm nhẹ trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật như thế nào?
Bi can dai an AIC ra dau thu co duoc huong tinh tiet giam nhe?
Bị can Nguyễn Thu Phương khi bị truy nã (bìa phải) và khi đầu thú tại CQCSĐT (bìa trái) 
Trao đổi với phóng viên Báo Điện tử VOV, Luật sư Lê Hồng Hiển – Giám đốc Hãng luật Lê Hồng Hiển (Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội), cho rằng:
Theo quy định tại Khoản 2 Điều 51 Bộ luật hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) thì đầu thú là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự. Còn tự thú là tình tiết giảm nhẹ, quy định tại điểm r Khoản 1 Điều 51 BLHS. Theo quy định của pháp luật thì các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự quy định tại Khoản 1 sẽ quan trọng hơn, có giá trị hơn các tình tiết giảm nhẹ quy định tại Khoản 2 Điều 51. Điều đó có nghĩa là khi quyết định hình phạt, nếu bị cáo nào đủ điều kiện để áp dụng tình tiết "tự thú" sẽ được giảm nhẹ trách nhiệm hơn so với bị cáo được áp dụng tình tiết "đầu thú".
Theo điểm h và điểm i khoản 1 Điều 4 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định về tự thú, đầu thú như sau:
- Tự thú là việc người phạm tội tự nguyện khai báo với cơ quan, tổ chức về hành vi phạm tội của mình trước khi tội phạm hoặc người phạm tội bị phát hiện.
- Đầu thú là việc người phạm tội sau khi bị phát hiện đã tự nguyện ra trình diện và khai báo với cơ quan có thẩm quyền về hành vi phạm tội của mình.
Luật sư Lê Hồng Hiển cho rằng, các vụ án gần đây do Ban chỉ đạo Trung ương về PCTN chỉ đạo theo dõi, đặc biệt là vụ án liên quan AIC đã xét xử vắng mặt các bị cáo (trong vụ án AIC có 8 bị cáo bỏ trốn, bị truy nã và xét xử vắng mặt). Việc xét xử vắng mặt các bị cáo bỏ trốn là hoàn toàn có cơ sở pháp lý, phù hợp với quy định của pháp luật. Cụ thể Khoản 2 Điều 290 Bộ luật tố tụng hình sự quy định:
Bi can dai an AIC ra dau thu co duoc huong tinh tiet giam nhe?-Hinh-2
Luật sư Lê Hồng Hiển – Giám đốc Hãng luật Lê Hồng Hiển (Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội) 
Tòa án chỉ có thể xét xử vắng mặt bị cáo trong các trường hợp:
a) Bị cáo trốn và việc truy nã không có kết quả;
b) Bị cáo đang ở nước ngoài và không thể triệu tập đến phiên tòa;
c) Bị cáo đề nghị xét xử vắng mặt và được Hội đồng xét xử chấp nhận;
d) Nếu sự vắng mặt của bị cáo không vì lý do bất khả kháng hoặc không do trở ngại khách quan và sự vắng mặt của bị cáo không gây trở ngại cho việc xét xử.
Vụ án AIC, ngoài bị can Phương mới ra đầu thú, thì hồi tháng 7/2023, bị can Đỗ Văn Sơn (45 tuổi), cựu kế toán trưởng Công ty Cổ phần tiến bộ Quốc tế AIC đã ra đầu thú để mong hưởng lượng khoan hồng của pháp luật. Với hành vi đầu thú này thì đây là tình tiết giảm nhẹ quy định tại Khoản 2 Điều 51 BLHS. Theo đó, “khi quyết định hình phạt, Toà án có thể coi đầu thú hoặc tình tiết khác là tình tiết giảm nhẹ, nhưng phải ghi rõ lý do giảm nhẹ trong bản án”.
Và sau khi đầu thú, các bị can tích cực hợp tác với cơ quan điều tra, thậm trí cung cấp các tài liệu chứng cứ mới, quan trọng để cơ quan điều tra mở rộng vụ án thì có thể được áp dụng thêm tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự quy định tại điểm t, điểm u khoản 1 Điều 51 BLHS: (t) Người phạm tội tích cực hợp tác với cơ quan có trách nhiệm trong việc phát hiện tội phạm hoặc trong quá trình giải quyết vụ án; (u) Người phạm tội đã lập công chuộc tội.

Vì sao cựu Bí thư Tỉnh ủy và cựu Chủ tịch tỉnh Đồng Nai bị bắt

Ngày 19/10, Bộ Công an cho biết đã bắt tạm giam ông Đinh Quốc Thái - cựu Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai và ông Trần Đình Thành - cựu Bí thư Tỉnh ủy Đồng Nai về tội nhận hối lộ.

Trước đó, chiều 18/10, Cục Cảnh sát điều tra (CSĐT) tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu phối hợp Công an Đồng Nai thực hiện việc khám xét tại nhà riêng của bị can Thành và Thái.

Đây là diễn biến mới nhất trong quá trình Cục CSĐT tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu mở rộng điều tra vụ án hình sự "vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng" xảy ra tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đồng Nai, Công ty cổ phần Tiến Bộ Quốc Tế (AIC) và các đơn vị liên quan.

Vi sao cuu Bi thu Tinh uy va cuu Chu tich tinh Dong Nai bi bat

Cựu Bí thư và Cựu Chủ tịch Đồng Nai bị bắt tạm giam.

Trước đó, ngày 18/8, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can có hành vi vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, xảy ra tại Công ty cổ phần Tiến Bộ Quốc Tế (AIC) và Bệnh viện sản nhi Quảng Ninh. Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã khởi tố 8 bị can vì phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, trong đó có Hoàng Đình Sơn, nguyên Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án các công trình y tế Sở Y tế tỉnh Quảng Ninh; Phạm Ngọc Dũng, chuyên viên Văn phòng UBND tỉnh Quảng Ninh, nguyên chuyên viên phòng Kế hoạch - Tài chính, Sở Y tế tỉnh Quảng Ninh; Nguyễn Quý Thịnh, chuyên viên phòng Kế hoạch - Tài chính, Sở Y tế tỉnh Quảng Ninh; Nguyễn Thị Thanh Nhàn, cựu Chủ tịch Công ty AIC, Nguyễn Hồng Sơn, Phó Tổng giám đốc Công ty AIC…

Trong số các bị can trong vụ án xảy ra tại Quảng Ninh, Hoàng Đình Sơn, Phạm Ngọc Dũng, Nguyễn Quý Thịnh vừa bị Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy Khối các cơ quan và doanh nghiệp Quảng Ninh kiểm tra, thi hành kỷ luật Đảng với hình thức cao nhất là khai trừ Đảng.

Cũng liên quan đến vụ án, vào tháng 4/2022, Cơ quan CSĐT Bộ Công an khởi tố 9 bị can cùng về tội vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng trong vụ án liên quan AIC xảy ra ở Đồng Nai. Trong các bị can có ông Phan Huy Anh Vũ, nguyên Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai (thời điểm khởi tố là Giám đốc Sở Y tế tỉnh Đồng Nai) và bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn, cựu Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty AIC.

Bước đầu, Công an xác định dự án đầu tư xây dựng Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai được UBND tỉnh Đồng Nai phê duyệt điều chỉnh đầu tư tại Quyết định số 1872/QĐ-UBND ngày 21-7-2010 với tổng mức đầu tư 1.904 tỉ đồng, giao Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai làm chủ đầu tư.

Quá trình thực hiện, các bị can đã thông đồng, nâng khống giá trị trang thiết bị trong điều chỉnh tổng mức đầu tư và giá gói thầu, thông thầu, gian lận trong đấu thầu tại dự án đầu tư xây dựng Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai. Hành vi trên nhằm giúp Công ty AIC trúng thầu 12 gói thầu với tổng giá trị 476,87 tỉ đồng, gây thiệt hại tài sản Nhà nước, bước đầu xác định là 152 tỉ đồng.

Bị can Nguyễn Thị Thanh Nhàn đến nay vẫn bỏ trốn. Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã ra quyết định truy nã bị can đối với Nguyễn Thị Thanh Nhàn. 

Cựu Giám đốc Sở KH&ĐT Đồng Nai bị bắt liên quan vụ AIC

Bà Bồ Ngọc Thu bị cáo buộc lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ liên quan vụ án xảy ra tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đồng Nai, Công ty AIC.

Tối 20/10, sau khi VKSND Tối cao phê chuẩn, Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã tống đạt quyết định khởi tố bị can, bắt tạm giam bà Bồ Ngọc Thu (cựu Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Đồng Nai) về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Diễn biến tố tụng trên được thực hiện khi Bộ Công an mở rộng điều tra vụ án vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đồng Nai, Công ty cổ phần Tiến Bộ Quốc Tế (AIC) và các đơn vị liên quan.

Vi phạm đấu thầu ở Sở GD&ĐT Quảng Ninh với chiêu thức như vụ AIC

Bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn yêu cầu lãnh đạo, nhân viên Công ty AIC thực hiện “Quy trình 70 bước”, liên quan đến vi phạm đấu thầu ở Sở GD&ĐT Quảng Ninh.

Trong vụ án AIC, quá trình điều hành Công ty, bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn (người thành lập và điều hành hoạt động Công ty AIC, ngồi ghế Chủ tịch HĐQT, kiêm Tổng giám đốc) yêu cầu lãnh đạo và nhân viên Công ty AIC phải thực hiện “Quy trình 70 bước”, trong đó có nội dung thực hiện thông thầu và gian lận trong đấu thầu, trái quy định của Luật Đấu thầu.
Khi đó, bà Hoàng Thị Thúy Nga là Phó Tổng giám đốc, kiêm Trưởng Ban 1, phụ trách địa bàn các tỉnh phía Nam. Bà Nga được coi là “cánh tay phải” của bà Nhàn.
Trong vụ án vi phạm đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Sở GD&ĐT Quảng Ninh, bà Nga được xác định là Chủ tịch Hội đồng sáng lập NSJ Group.
Từ năm 2016- 2019, bà Nga cùng đồng phạm đã thông đồng với bà Vũ Liên Oanh (nguyên Giám đốc Sở GD&ĐT tỉnh Quảng Ninh), để Công ty NSJ của bà Nga và các công ty được bà Nga mượn pháp nhân trúng 6 gói thầu, tổng giá trị hơn 636 tỷ đồng, gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 80 tỷ đồng.
Vi pham dau thau o So GD&DT Quang Ninh voi chieu thuc nhu vu AIC
Bị can Hoàng Thị Thúy Nga (Ảnh: T.L)
Liên quan đến vụ AIC, để thực hiện hành vi phạm tội, bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn từng yêu cầu lãnh đạo và nhân viên Công ty AIC phải thực hiện “Quy trình 70 bước”; liên quan đến vi phạm đấu thầu Sở GD&ĐT Quảng Ninh, bà Nga cũng phân công các phòng, ban, nhân viên cấp dưới ở công ty của mình thực hiện hành vi vi phạm theo “Quy trình 93 bước”.
Kết luận điều tra cho rằng, do tất cả 6 gói thầu đều được tổ chức bằng hình thức đấu thầu rộng rãi, nộp hồ sơ dự thầu bằng hồ sơ giấy nên bà Nga đã chỉ đạo Phòng Dự án lập hồ sơ dự thầu 1 “quân chính” (là Công ty NSJ, hoặc liên danh Công ty NSJ với các công ty khác) và đồng thời lập thêm 2 hoặc 3 hồ sơ công ty “quân xanh” để cùng dự thầu.
Đối với hồ sơ “quân xanh”, nhân viên Phòng Dự án liên hệ lấy hồ sơ dự thầu theo các tiêu chí của hồ sơ mời thầu, nhưng cố tình đưa vào các tiêu chí về kỹ thuật, năng lực kinh nghiệm, hồ sơ tài chính không đáp ứng yêu cầu hồ sơ mời thầu.
Lập xong hồ sơ, các nhân viên của bà Nga chuyển cho Giám đốc của các công ty “quân xanh” ký đóng dấu hoàn tất thủ tục hồ sơ dự thầu, ký đóng dấu sẵn giấy giới thiệu để Phòng Dự án của Công ty NSJ cử người đi nộp hồ sơ và dự đấu thầu với mục đích đủ số lượng nhà thầu tham dự và chắc chắn sẽ bị loại khi chấm thầu, tạo điều kiện cho Công ty NSJ (hoặc liên danh mà bà Nga mượn tư cách pháp nhân) trúng thầu.
Để đảm bảo giá bán các sản phẩm hàng hóa thiết bị giáo dục và các gói thầu đúng với mức giá dự kiến, bà Nga chỉ đạo Phòng dự án phối hợp với chủ đầu tư làm việc với đơn vị tư vấn thẩm định giá: Công ty AIC và Công ty Gia Lộc phát hành chứng thư thẩm định giá và đưa ra đúng mức giá mà bà Nga đã chỉ đạo.
Theo kết luận điều tra, Ban Tài chính Công ty NSJ do Bùi Thị Tình là Trưởng ban, Lê Huy Bình là TGĐ phụ trách, nhưng thực tế bà Nga là người trực tiếp chỉ đạo.
Ban tài chính có nhiệm vụ tính toán, cân đối tài chính để lựa chọn Công ty NSJ hoặc MQF là đơn vị nhập khẩu; phối hợp với Phòng sản phẩm để tính hiệu quả dự án, cung cấp cho Ban hàng hóa giá các thiết bị đã được nâng khống “giá nối, giá đẩy” (do bà Nga đưa cho Tình) để Ban hàng hóa lập hợp đồng nối giữa các công ty trung gian với Công ty NSJ/MQF và thực hiện nhập khẩu hàng hóa.
Ngoài ra, Ban Tài chính còn thực hiện việc tạm ứng rút tiền hoặc nộp tiền, chuyển tiền từ các công của bà Nga hoặc cá nhân để cân đối tài chính, rút tiền mặt chuyển cho bị can Nga để đưa cho các cá nhân tại Sở GD&ĐT Quảng Ninh cảm ơn đã tạo điều kiện cho Công ty NSJ trúng các gói thầu.

Tin mới