Đây là lần đầu tiên Việt Nam ghi nhận biến chủng XBB. Chủng phụ thế hệ tiếp theo của chủng BA.2 Omicron, còn gọi là BA.2.10.

Các nhà khoa học trên thế giới nhận định biến chủng phụ Omicron có đặc tính lây lan nhanh hơn bất kỳ biến chủng phụ nào, trốn tránh được miễn dịch từ vaccine, nhiễm bệnh tự nhiên và các liệu pháp kháng thể đơn dòng. Hiện chưa có nghiên cứu sâu về độc lực, tỷ lệ nhập viện và tử vong của biến chủng mới này.

Trên thế giới, các nhà khoa học phát hiện chủng này vào tháng 8/2022, và bốn tháng qua đã lây lan ở 70 quốc gia. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), XBB cùng họ hàng của nó là XBB.1.5 đang gây ra 44% ca nhiễm ở Mỹ, lấn át các chủng phụ Omicron khác; dẫn đến làn sóng lây nhiễm mới ở một số khu vực của châu Á, bao gồm Ấn Độ và Singapore vào tháng 10/2022.

Omicron tiếp tục có  biến chủng phụ nguy hiểm

Trả lời Reuters hôm 31/12/2022, Tiến sĩ Michael Osterholm, một chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Đại học Minnesota, nhận định: "Có lẽ biến chủng tồi tệ nhất mà thế giới đang phải đối mặt hiện nay là XBB".

Biến chủng sở hữu các đột biến như F486P, giúp nó vượt qua các kháng thể chống Covid-19 tạo ra từ tiêm chủng hoặc nhiễm bệnh tự nhiên.

Tại TP HCM, các bác sĩ Bệnh viện Nhiệt đới kết hợp Đơn vị Nghiên cứu lâm sàng Đại học Oxford (OUCRU) giải trình tự gene virus của 526 bệnh nhân Covid điều trị tại viện từ ngày 1/7/2022 đến 25/12/2022. Kết quả cho thấy biến chủng Omicron chiếm ưu thế tại thành phố trong 6 tháng cuối năm qua và một chủng Delta lưu hành vào tháng 7/2022.

Các chuyên gia nhận định có sự dịch chuyển theo thời gian giữa các biến chủng phụ của Omicron trên địa bàn thành phố và phù hợp với xu hướng chung của thế giới.

Sở Y tế TP HCM đánh giá hiện "dịch Covid-19 vẫn được kiểm soát tốt", trong đó có vai trò của vaccine bảo vệ ca bệnh nặng và tử vong. Theo kế hoạch phòng chống dịch, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP HCM phối hợp OUCRU sẽ tiếp tục tầm soát các biến chủng nCoV, nhằm hỗ trợ thành phố kịp thời điều chỉnh chiến lược ứng phó đại dịch.

Bộ Y tế hiện chưa có dữ liệu giải trình tự gene virus để đánh giá biến chủng nCoV đang lưu hành trên phạm vi cả nước.

Như vậy, với sự xuất hiện của XBB, nhiều khả năng thời gian tới biến chủng mới này sẽ chiếm ưu thế lây nhiễm.