Sai phạm môi trường mang tính hệ thống
Công ty Hào Dương đặt tại Khu công nghiệp Hiệp Phước (huyện Nhà Bè, TP HCM), ngành nghề đăng ký là thuộc da, gia công thuộc da, chế biến da đại gia súc, sản xuất giấy các loại và làm đại lý mua bán, dịch vụ giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu. Năm 2003, công ty này bắt đầu đi vào hoạt động với một nhà máy sản xuất da phèn xanh công suất 4.800 tấn một năm và được Sở Tài nguyên và Môi trường cấp phép xả thải.
Doanh nghiêp này từng gây ô nhiễm nặng nề đối với môi trường tại TP HCM từ năm 2009 đến năm 2013 và này bị UBND TP HCM đình chỉ hoạt động từ năm 2013, song các vi phạm của doanh nghiệp đến nay vẫn chưa được xử lý dứt điểm.
 |
| Công ty CP Thuộc da Hào Dương - doanh nghiệp với nhiều sai phạm về môi trường và xây dựng |
Cụ thể, VnExpress đưa tin, đầu năm 2005, Công ty Hào Dương đã bị thanh tra Sở Tài nguyên Môi trường phạt 10 triệu đồng vì xử lý chất thải không đúng quy định. Đến cuối năm, Hào Dương lại tiếp tục bị phạt do xả thải vượt tiêu chuẩn và khai thác nước mặt không phép, và bị buộc phải cải tạo hệ thống xử lý nước thải 1.000 m3 một ngày.
Tháng 8/2007, do tăng công suất nên hệ thống xử lý nước thải của công ty mới được cải thiện từ 1.000 lên đến 2.500 m3 một ngày, dự kiến hoàn thành vào cuối tháng 9/2007. Tuy nhiên, dù đã quá hạn cả 4 tháng nhưng hệ thống xử lý này vẫn còn "đang" xây dựng và KCN Hiệp Phước đã cúp nước của công ty.
Ngày 11/7/2008, sau khi nhiều lần yêu cầu công ty Hào Dương chấp hành việc ngưng xả thải thẳng ra sông Đồng Điền không thành, Sở Tài nguyên Môi trường đã có văn bản giao KCN Hiệp Phước cắt điện, đồng thời chuyển sang Phòng Cảnh sát môi trường để xử lý hình sự.
Đêm ngày 10/10/2008, Công ty Hào Dương đã bị Cảnh sát môi trường TP HCM bắt quả tang, đang điều khiển hệ thống điện đặc biệt để xả thẳng nước thải chưa xử lý ra sông. Lượng nước thải chưa qua xử lý trung bình 2.500 m3 một ngày.
Kết quả xét nghiệm nước thải tại hồ chứa và các cửa xả ra sông Đồng Điền (Nhà Bè, TP HCM) của công ty Hào Dương cho thấy, hàm lượng Crôm VI, chất có khả năng gây ung thư, vượt 30 lần cho phép.
Báo Tài nguyên Môi trường cũng cho hay, trong các báo cáo gửi UBND TP HCM và các cơ quan chức năng, Ban quản lý các KCN - KCX TP HCM (Hepza) cho rằng Công ty Hào Dương đã “vi phạm pháp luật môi trường là nghiêm trọng, mang tính cố ý, hệ thống và kéo dài”.
Đặc biệt, nghiêm trọng hơn cả là vào năm 2013, tại Công ty Hào Dương đã xảy ra tai nạn lao động khiến 3 lao động là chết ngạt do hít sặc bùn vào đường thở.
 |
| Bể chứa nước thải Công ty Hào Dương hoạt động không bảo đảm an toàn, làm 3 công nhân trong khi vận hành rơi xuống chết ngày 24/4/2013 |
Xây dựng trái phép hơn 30.000 m2
Ngoài vi phạm do bức tử môi trường, Công ty Hào Dương còn vi phạm trong lĩnh vực xây dựng, khi xây dựng công trình nhà xưởng sai phép và không phép với diện tích gần 30.400 m2 trong Khu công nghiệp Hiệp Phước.
Theo thông tin từ Báo Tài nguyên Môi trường, trong lúc những sai phạm nghiêm trọng về môi trường chưa được khắc phục và xử lý, thì Công ty Hào Dương đã ngang nhiên xây dựng nhà xưởng, nhà kho, nhà văn phòng, khu xử lý nước thải…trên diện tích hàng ngàn mét vuông đất, trị giá nhiều tỷ đồng, trong nhiều năm nay, mà không hề có bất cứ một giấy phép xây dựng nào.
Đó là các công trình: nhà văn phòng (630 m2), kho số 1 (525 m2), kho số2 (674m2)… Thậm chí, Cty Hào Dương còn xây dựng cả một dãy “đại nhà xưởng” thuộc da liên hoàn trên diện tích hàng ngàn mét vuông đất ở KCN Hiệp Phước, mà không hề có giấy phép xây dựng như: Nhà xưởng cơi nới A1 và A2 (2.250 m2), nhà xưởng cơi nới A2 và A3 (1.800 m2), riêng khu xử lý nước thải mới, được Cty này xây dựng không phép trên khu đất 1.636 m2 và sau đó, tha hồ xả nước thải vượt chuẩn ra môi trường…
Theo báo cáo của Hepza, Công ty Hào Dương từng bị cơ quan chức năng xử phạt xây dựng sai phép trên tổng diện tích 18.720 m2 (năm 2007) và 2 lần bị xử phạt xây dựng không phép vào năm 2007 (3.735 m2) và năm 2009 (7.940 m2).
Như vậy, tổng diện tích công trình xây dựng sai phép và không phép tại Cty Hào Dương vi phạm qua 2 đợt là 30.395 m2, tương đương diện tích đất của một dự án khu dân cư.
Xử phạt thu hồi dự án
Thông tin từ Báo Đầu tư, ngày 24/7/2023, Sở Xây dựng TP HCM có Báo cáo số 11075/SXD-TT về xử lý công trình vi phạm trật tự xây dựng của Công ty Hào Dương. Qua rà soát, Sở Xây dựng cho biết, dự án đầu tư của Công ty Hào Dương bị cơ quan quản lý nhà nước về xây dựng ban hành 2 quyết định xử phạt vi phạm hành chính (Quyết định số 110/QĐ-XPHC năm 2007 và Quyết định số 5451/QĐ-XPVPHC năm 2009) và Quyết định cưỡng chế số 6464/QĐ-CC năm 2012. Các quyết định xử phạt hành chính liên quan đến 3 vấn đề, gồm bảo vệ môi trường, trật tự xây dựng, thực hiện nghĩa vụ đối với ngân sách nhà nước.
Đến nay, Công ty Hào Dương đã chấp hành xong Quyết định xử phạt số 5451/QĐ-XPVPHC năm 2009 và Quyết định số 6464/QĐ-CC năm 2012. Thế nhưng, hiện nay, Quyết định xử phạt số 110/QĐ-XPHC năm 2007 liên quan đến vấn đề xây dựng chưa được xử lý dứt điểm, do Công ty Hào Dương chưa liên hệ với Ban Quản lý các khu chế xuất và công nghiệp TP.HCM (Hepza) để được xem xét việc hợp thức hóa các công trình xây dựng không phép, sai phép.
Do Công ty Hào Dương sau khi bị đình chỉ hoạt động từ tháng 11/2013 đến nay chưa hoạt động trở lại, nên Sở Xây dựng thống nhất với ý kiến của Hepza kiến nghị UBND TP HCM giao Sở Tài nguyên và Môi trường xem xét thu hồi lô đất, thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất số BA881453 ngày 28/5/2010 của Công ty Hào Dương.
Lý do thu hồi là nhà đầu tư không đưa đất vào sử dụng theo quy định, dành quỹ đất thu hút các dự án đầu tư mới, nâng cao hiệu quả sử dụng đất khu công nghiệp.
Sở Xây dựng cũng kiến nghị UBND Thành phố chỉ đạo thu hồi giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, giấy phép thành lập và hoạt động, giấy phép hành nghề của Công ty Hào Dương theo quy định.
