Ung thư vú là bệnh lý ác tính của tế bào tuyến vú.
Những người có yếu tố nguy cơ mắc ung thư vú
- Tiền sử gia đình: phụ nữ có mẹ, con gái, chị/em gái bị ung thư vú, có đột biến gen BRCA1 và BRCA2.
- Tuổi cao: phụ nữ trên 40 tuổi.
- Phụ nữ có tiền sử chiếu xạ vào vùng ngực.
- Phụ nữ có tiền sử bị ung thư trước đó: đã bị ung thư một bên vú, ung thư buồng trứng, nội mạc tử cung, đại tràng…
- Phụ nữ có hành kinh sớm (trước 12 tuổi) và mãn kinh muộn (sau 55 tuổi).
- Phụ nữ mang thai muộn (trên 30 tuổi), không mang thai, không cho con bú.
- Phụ nữ béo phì, hút thuốc lá.
Năm dấu hiệu phổ biến để nhận biết bệnh ung thư vú
- Xuất hiện khối u hoặc phần thịt dày lên gần ngực hoặc nách.
- Núm vú bị co rút, thụt vào bên trong.
- Da ở vùng ngực, quầng vú, núm vú bị đỏ, thay đổi màu sắc hoặc nhăn nheo.
- Hình dạng hoặc kích thước vú thay đổi.
- Núm vú bị chảy dịch.
 |
| Ảnh minh họa. |
Hiện nay, có 3 phương pháp phẫu thuật điều trị ung thư vú. Một là phẫu thuật bảo tồn vú: Cắt một phần tuyến vú, vét hạch nách. Phương pháp này phù hợp với khối u có kích thước dưới 2 cm, chỉ có một ổ tổn thương và chưa có di căn xa, hạch vùng chưa di căn hoặc di căn số lượng ít (N0, N1) canxi hóa khu trú trên phim chụp X-quang tuyến vú.
Với phương pháp này, phẫu thuật viên sẽ cắt bỏ u rộng rãi cùng với mô lành từ 1-2 cm quanh khối u, tùy theo từng trường hợp cụ thể phẫu thuật cắt bỏ u rộng rãi và cắt 1/4 tuyến vú.
Hai là phẫu thuật cắt toàn bộ tuyến vú, vét hạch nách cải biên. Kỹ thuật này chỉ định cho bệnh nhân ung thư vú giai đoạn II hoặc giai đoạn muộn đã điều trị tân bổ trợ. Khi thao tác, các phẫu thuật viên sẽ thực hiện đường rạch da hình Elip bao gồm cả đường rạch lấy u cũ (nếu đã sinh thiết trước đó) cùng với núm vú và nạo vét hạch.
Phương pháp thứ ba là phẫu thuật tạo hình sau phẫu thuật ung thư vú. Phương pháp này có 2 hình thức: Đặt túi độn ngực (Implant) và tạo thể tích cho vú đã cắt bỏ bằng vạt da tự thân.
Đặt túi độn ngực (Implant) phù hợp với trường hợp ung thư vú giai đoạn sớm, không khuyết nhiều da và tổ chức dưới da ở bên vú đã bị cắt bỏ. Việc lựa chọn kích thước và hình dáng túi độn ngực phụ thuộc vào hình dáng và kích thước vú bên lành.
Túi độn ngực sẽ được đặt dưới cơ ngực lớn. Tạo thể tích cho vú đã cắt bỏ bằng vạt da tự thân là phương pháp dùng vạt da cơ lưng to hoặc vạt da cơ thẳng bụng.
Ưu điểm của giải pháp này là thay đổi theo thời gian, kích thước và trọng lượng cơ thể làm cho tuyến vú 2 bên tương đối cân xứng. Tuy nhiên, đây là phẫu thuật khó, phức tạp, thời gian phẫu thuật kéo dài, bệnh nhân bị đau đớn sau phẫu thuật.
Đa phần người bệnh sẽ được băng ép (dùng băng chun) trong ngày đầu sau mổ hoặc có thể kéo dài hơn tùy tình trạng.
Ngày ngày đầu sau mổ, người bệnh nên ngồi dậy sớm và tập vận động cánh tay, đi lại giúp nhanh chóng hồi phục.
Mỗi người bệnh sẽ có một dẫn lưu áp lực (hemovac) để dẫn lưu máu và dịch. Dẫn lưu này thường sẽ được rút sau 5-7 ngày. Cần chú ý khi đi lại hay ngồi dậy tránh làm tuột dẫn lưu.
BSCK2 Vũ Anh Tuấn (Phó trưởng khoa Phẫu thuật Lồng ngực, Bệnh viện Bạch Mai)
