Cận cảnh biến rác thải hôi thối thành... ống hút

Những chiếc ống hút đủ màu là vật “bất li thân” của các quán nước. Không ai biết chúng được tạo thành từ rác thải tổng hợp đã bốc mùi hôi thối….

Ống hút dùng... nhiều lần

Theo một số chủ quán nước trên địa bàn thành phố Hà Nội, việc sử dụng ống hút cho khách sử dụng là việc không thể thiếu. Bởi nếu có “quên” thì khách hàng cũng nhanh chóng nhắc nhở nhân viên.

“Các cô gái là đối tượng khách hàng phải dùng đến ống hút nhiều nhất. Đàn ông thì thế nào cũng được. Nhưng nhiều cô, vào uống cà phê còn yêu cầu có ống hút. Với lại ống hút nhiều màu sắc còn làm tăng nét thẩm mĩ cho những cốc sinh tố. Nói thật là giờ mà vì ống hút làm tự nhựa không đảm bảo để rồi không dùng nữa thì khách vào quán sẽ thưa dần. Đã không dùng thì phải đồng loạt không dùng, chứ một vài quán lẻ tẻ thì không có tác dụng”, anh Hưng, chủ quán cà phê trên đường Nguyễn Sơn (Gia Lâm, HN) chia sẻ.

Quan sát tại quán cà phê của anh Hưng, 100% số khách hàng khi vào quán dùng nước đều được “trang bị” thêm ống hút. Màu sắc của ống hút được thay đổi cho phù hợp với loại nước mà khách gọi. Anh Hưng cho biết, trung bình mỗi tháng quán anh tiêu thụ hết khoảng 2 bịch ống hút, mỗi bịch là 1000 chiếc ống hút đủ màu sắc.

Một số khách hàng cho biết, càng những quán hạng sang thì màu sắc của ống hút càng được dùng “tinh tế” hơn. Và loại ống hút mà các quán này sử dụng là loại có thể tạo hình được.

 

Tâm lí của chủ quán khi sử dụng ống hút cho khách là vì đây là thứ đồ dùng mà khách thường xuyên dùng đến, lại tăng được tính thẩm mĩ, lịch sự. Còn việc nó có độc hại hay không là việc… không mấy để tâm.

Thậm chí, nhiều quán nước vỉa hè, ống hút khách đã dùng sẽ được rửa qua và tiếp tục vòng đời của nó thêm vài lần nữa.

Người bán hàng đã vậy, ngay cả đến những người trực tiếp sử dụng sản phẩm ông hút cũng… thờ ơ với thông tin ống hút làm từ nhựa tái chế có thể gây hại đến sức khỏe.

“Có thể là độc thật. Nhưng chẳng nhẽ đi uống nước với bạn trai mà lại bê cốc nước lên tu ừng ực?. Có cái ống hút thì vừa lịch sự, vừa tự nhiên thoải mái hơn nhiều. Với lại, có phải thường xuyên dùng đâu mà lo độc…”, một khách hàng bày tỏ.

Tại các quán nước mía vén đường, mỗi hộp nước mía bán cho khách cũng được đi kèm thêm 1-2 chiếc ống hút.

“Thiếu ống hút thì uống kiểu gì. Nhất là nhiều quán nước mía vỉa hè vẫn dùng túi nilong để đựng nước mía bán cho khách, không lẽ lại cởi dây thun ra và ngậm miệng túi để uống?”, nhiều khách hàng cho biết.

Vậy là báo chí và các cơ quan chức năng cứ việc “ra rả” cảnh báo, còn người tiêu dùng vẫn đa số thờ ơ. Tâm lí chung của họ là “cái gì cấm bán” thì mới đáng để tâm. Còn việc cảnh báo thì vẫn chỉ là… cảnh báo.

Con đường biến “rác tổng hợp” thành ống hút

Trong vai người mới vào nghề, muốn tìm hiểu thông tin để mua hạt nhựa, chúng tôi được chị Lan chủ cơ sở DL (Thôn Minh Khai, Như Quỳnh, Văn Lâm, Hưng Yên) cho biết: sau khi “rác tổng hợp” được phân loại và xay xong thì được phân thành 2 loại hạt nhựa là HD (high density) - một loại nhựa cao cấp, có độ dẻo, màu trắng trong giá 18.000 đồng/kg; và loại “bèo” hơn là nhựa PP (polypropylene)màu đục, có giá 11.500 đồng/kg.

Nguyên liệu nhựa đã xay nhỏ được đổ từng mẻ vào lò nấu, nhựa nóng trên 100 độ C bắt đầu chảy ra theo các khuôn ống dây dẫn đường kính khoảng 2mm. Những ống dẫn này được chạy qua hệ thống làm lạnh bằng nước nhằm định hình các dây nhựa trước khi đưa đến máy cắt. Tại đầu máy cắt, dây nhựa được cắt thành từng mẩu nhỏ có kích thước khoảng 2mm, thành các hạt nhựa thành phẩm rồi đóng bao xuất bán cho các nơi tái chế thành đồ nhựa thành phẩm. Nếu đầu vào là nhựa HD thì sau khi cắt, phân loại riêng, bởi chúng có hạt màu trắng. Còn loại nhựa tạp thì hạt đen và giá cũng mềm hơn. Loại tạp này chỉ dùng để chế thành dây thừng, bao tải, hoặc đồ gia dụng như bàn ghế, xô, chậu... Riêng loại hạt nhựa HD, theo chị Lan. sẽ dùng để tái chế các sản phẩm tốt hơn như hộp nhựa, các lọ nhựa, thậm chí là chén, đũa, muỗng...

Tại đây, công nhân ngồi bệt trên nền đất, tay không bảo hộ tách hàng đống bao tải chứa “nhựa tổng hợp” từ bao bì nilong, các hộp nhựa, xốp đựng thực phẩm, nồi niêu, xô chậu nhựa... được dân ve chai thu gom về. “Nhựa tổng hợp” bị ủ kín lâu ngày, hòa với những loại thực phẩm còn bám lại nên bốc mùi hôi kinh khủng, tanh đến nồng nặc.

Trong cái xưởng hẹp chừng 60m2, mà đủ các loại mùi khó chịu hòa lẫn, mùi rác thải, mùi nhựa tái chế khét lẹt, nóng hầm hập chạy xì xoạch inh tai, dù đã cố gắng chịu đựng hết sức nhưng cứ chừng 10 phút, PV phải chạy ra ngoài vì không chịu được mùi đậm đặc trong xưởng.

Khó có thể tin được chỉ với một bể nước rộng chừng 3m2 lại là nơi "hóa rác" làm sạch hàng chục tấn nhựa, túi nilon bẩn. Sau khi máy "xé" rác thải (những túi nilon bẩn, đồ nhựa đã dùng rồi) được quay vòng trong bể nước rửa qua loa. Sau đó chuyển sang máy nấu có nhiệt độ 380 độ C để cho ra những giải nhựa mềm, rồi chuyển sang máy tạo hạt để thổi ra hạt nhựa.

Trung bình cơ sở sản xuất này làm ra trên dưới 2 tấn sản phẩm hạt nhựa. Cơ sở nhà chị Lan chỉ làm đến công đoạn này, sau đó bán lại sản phẩm cho các hộ gia đình khác để họ lấy hạt nhựa về tái chế ra túi nilon, đồ hộp bằng nhựa...

Anh Nguyễn Văn H, chủ xưởng sản xuất túi nilong tiết lộ: “Những loại hộp xốp, ống hút, thìa nhựa,… thường được làm từ các loại hạt nhựa cao cấp mà người làng Khoai phải nhập từ nước ngoài về. Nhưng để hạ giá thành sản phẩm, để tăng lợi nhuận, đa số các cơ sở sản xuất đề pha thêm hạt nhựa tái chế theo một tỉ lệ nhất định. Các loại nhựa được người làng Khoai thu mua, chất đống để dùng dần; việc rửa rác thải chỉ được làm qua loa, nhiều cơ sở còn bỏ qua công đoạn này, cứ thế cho vào sản xuất…”.

Nhìn những đống rác thải cao ngất bốc mùi, không khó để nhìn thấy cả rác thải y tế lẩn khuất trong đó, PV tự hỏi, khi nhìn thấy cảnh này, còn ai đủ “nghị lực” để sử dụng những chiếc ống hút nhiều màu sắc bán đầy trên thị trường?

Theo PGS-TS Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ sinh học và công nghệ thực phẩm (Đại học Bách khoa Hà Nội), các loại ống hút thực tế là làm từ nhựa polymer được tổng hợp từ các monomer. Trong đó monomer là những chất rất độc hại, chúng hoàn toàn có khả năng hòa tan trong nước và các thực phẩm nóng nên dễ dàng đi vào cơ thể.

Nguy hiểm hơn là việc sử dụng nhựa tái chế để làm ống hút, vì như vậy nhựa sẽ bị phân giải nhanh hơn và giải phóng ra nhiều chất độc monomer hơn. Theo ông Thịnh, dưới bất kỳ cách thức nào loại nguyên liệu này cũng không thể sử dụng để tái chế những dụng cụ liên quan đến miệng, mắt và mũi như: ống thở oxy, ống hút hay kể cả là kính.

Ống hút nhựa Trung Quốc nhiễm độc tràn lan ở Hà Nội

(Kiến Thức) -Những túi ống hút nhựa đủ màu sắc, kích cỡ, giá rẻ như bèo, trên bao bì chi chít chữ Trung Quốc đang được bán, sử dụng tràn lan tại Hà Nội.

Mới đây, các cơ quan chức năng ở Trung Quốc đã phát hiện phần lớn lượng ống hút bằng nhựa bán trên thị trường Thượng Hải thường được làm từ vật liệu tái chế, chứa chất độc có thể hòa tan vào nước uống gây ung thư. Trong khi đó, tại Hà Nội, ống hút nhựa có nguồn gốc từ Trung Quốc được bày bán và sử dụng tràn lan.
Theo khảo sát của Kiến Thức chiều 17/7, phần đa các chợ lớn nhỏ ở Thủ đô đều có bán la liệt các loại ống hút nhựa. 
Tại chợ Đồng Tâm, trên đường Đại La, quận Hai Bà Trưng có khoảng 7 ki ốt bán hàng khô thì cả 7 đều bán ống hút và các loại cốc, bát nhựa dùng một lần với giá rẻ như bèo. Tùy kích cỡ, chủng loại, ống hút nhựa có các mức giá khác nhau. Loại rẻ nhất là ống hút nhựa mỏng, màu trắng có giá chỉ 2000 đồng – 2500 đồng/túi, mỗi túi  khoảng 50 chiếc. Giá cao hơn một chút là túi ống hút tổng hợp khoảng hơn 200 chiếc có đủ các màu sắc xanh, đỏ, tím, vàng, giá 15.000 đồng/túi. Còn loại ống hút to, cứng cáp thường được sử dụng tại các quán trà sữa trân châu có giá 30.000 đồng/túi, mỗi túi khoảng 150 chiếc. 
Ống hút nhựa chữ Trung Quốc bày bán ở chợ Đồng Tâm, Hà Nội. Ảnh: N.Đan
Ống hút nhựa chữ Trung Quốc bày bán ở chợ Đồng Tâm, Hà Nội. Ảnh: N.Đan 

Điều đáng nói là hầu hết các loại ống hút được bày bán tại đây đều có bao bì chi chit chữ Trung Quốc, một số khác có ghi cơ sở sản xuất tại Việt Nam nhưng cũng lẫn cả chữ tiếng Trung còn phần ngày sản xuất thì bỏ trống.

Tìm mua ống hút nhựa tại chợ Kim Liên trên đường Lương Định Của, quận Đống Đa cũng không khó bởi đây là mặt hàng khá phổ biến. Các chủng loại ống hút và giá cả tại chợ này tương đương như chợ Đồng Tâm. Tuy nhiên, tại đây còn có thêm loại ống hút “nghệ thuật”, nhiều màu sắc, hình xoắn nhiều vòng, có thể bẻ thẳng, cong tùy ý, được các ki ốt bán với giá 15.000 đồng – 20.000 đồng/ túi 50 chiếc.

Chị Hoa, chủ một ki ốt tại chợ Kim Liên cho biết, khách mua ống hút nhựa tại ki ốt của chị chủ yếu là các quán giải khát, cafe. “Mấy người bán trà chanh, nước mía thì mua loại ống hút rẻ chỉ vài nghìn đồng hàng trăm chiếc còn quán café, trà sữa trân châu thường lấy loại đắt nhất do yêu cầu trông phải đẹp mắt, cứng cáp. Đa số những hàng quán gần chợ còn chạy đi mua chứ mấy quán khác, không tiện đường chợ, họ thường điện thẳng cho các mối, mối khác mang đến phục vụ tận nơi”, chị Hoa cho hay.

Ống hút nhựa Trung Quốc được bày bán la liệt ở các chợ tại Hà Nội. Ảnh: N.Đan
Ống hút nhựa Trung Quốc được bày bán la liệt ở các chợ tại Hà Nội. Ảnh: N.Đan 
“Đại bản doanh” lớn nhất của mặt hàng ống hút nhựa có nguồn gốc từ Trung Quốc trên địa bàn Hà Nội phải kể đến chợ Đồng Xuân. Tại đây, mặt hàng này được bày bán la liệt nhưng chủ cửa hàng chỉ bán buôn từng bao tải một chứ không bán lẻ. Một người bán hàng tiết lộ, do đang mùa nóng nên lượng ống hút tiêu thụ khá lớn, mỗi ngày cửa hàng này xuất đi hàng chục bao tải ống hút cho dân buôn đem đi bỏ lẻ tại các cửa hàng, không chỉ ở Hà Nội mà còn các tỉnh lân cận như Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Dương. 

“Ống hút cũng như nhiều mặt hàng khác tại chợ Đồng Xuân, đều có 2 xuất xứ chính là Việt Nam và Trung Quốc, nhưng mặt hàng ống hút Trung Quốc tiêu thụ mạnh hơn do có giá rẻ lại cứng cáp hơn”, người bán hàng này cho hay.

Ống hút nhựa không rõ nguồn gốc tại các quán giải khát . Ảnh: N.Đan
Ống hút nhựa không rõ nguồn gốc tại các quán giải khát . Ảnh: N.Đan

Dạo quanh một số quán café, trà chanh hay nước mía vỉa hè ở Hà Nội, các loại ống hút với đủ màu sắc, kích cỡ được sử dụng tràn lan nhưng nguồn gốc các loại ống hút này cũng như vấn đề liệu nó có gây hại tới người tiêu dùng hay không thì chẳng mấy ai quan tâm. “Tôi bán nước mía mấy năm nay, đều dùng loại ống hút mua ở chợ nhưng quả thật tôi cũng không để ý xem nó là của Trung Quốc hay Việt Nam sản xuất, độc hại thế nào. Đến khách hàng còn chả thấy ai hỏi, tôi biết để làm gì”, anh H., bán nước mía trên đường Trần Đại Nghĩa nói.

Trao đổi với Kiến Thức về việc ống hút không rõ nguồn gốc, có xuất xứ Trung Quốc tràn lan tại Hà Nội, ông Nguyễn Mạnh Hùng, Phó Chủ tịch kiêm tổng Thư ký Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam cho hay, qua báo chí đã nắm được các thông tin liên quan đến mặt hàng ống hút nhựa Trung Quốc. Theo ông Hùng, tình trạng này có nguy cơ gây hại trực tiếp đến sức khỏe người dân, nhất là trong thời điểm nắng nóng như hiện nay, lượng ống hút được tiêu thụ nhiều nên các cơ quan chức năng cần vào cuộc thật khẩn trương để có biện pháp ngăn chặn. 

“Từ vụ việc này, tôi cho rằng các cơ quan quản lý cần chủ động hơn nữa trong việc phát hiện và xử lý các mặt hàng xấu, không an toàn trên thị trường, không nên bị động, đến khi báo chí đưa tin mới vào cuộc. Bên cạnh đó, người tiêu dùng cũng cần sáng suốt lựa chọn để tự bảo vệ sức khỏe cho mình”, ông Hùng nói.

Màng bọc thực phẩm Trung Quốc có mặt khắp Hà Nội

(Kiến Thức) - Các loại màng bọc thực phẩm đủ kích cỡ, giá rẻ, không nguồn gốc, không hạn sử dụng…đang được bán tràn lan tại Hà Nội.

Trong khi Trung Quốc phát hiện tới 15/16 loại màng bọc bảo quản thực phẩm PVC ở nước này có chất cấm DEHA - chất phá hủy hệ sinh dục và hệ nội tiết thì tại Hà Nội, loại màng bọc thức phẩm giá rẻ, không rõ nguồn gốc xuất xứ đang được bán tràn lan, công khai.
Theo tìm hiểu của Kiến Thức, mặt hàng màng bọc thực phẩm tại Hà Nội khá đa dạng, có nguồn gốc xuất xứ từ nhiều quốc gia như Nhật, Hàn Quốc, Trung Quốc, Thái Lan…và có cả loại sản xuất ở Việt Nam. Tuy nhiên, tại các chợ nhỏ lẻ, hàng tạp hóa, đang bán chủ yếu loại màng thực phẩm “ba không” với giá rẻ.

Tin mới