Trước khi Fleming phát minh kháng sinh Penicillin, từ nhiều thế kỷ trước các danh y cũng đã biết sử dụng nhiều loài thảo dược có tính kháng sinh để trị bệnh như Kim ngân hoa, một kháng sinh thực vật tác dụng chống nhiễm khuẩn, chữa mụn nhọt, lở ngứa, ban sởi, viêm mũi, viêm xoang.

Kim ngân hoa.

Kim ngân hoa là vị thuốc được bào chế từ hoa của cây Kim ngân. Kim ngân là loại dây leo, thân to bằng chiếc đũa dài tới 9-10m, có nhiều cành, lúc non màu xanh, khi già màu đỏ nâu. Lá hình trứng, mọc đối, phiến lá rộng 1,5-5cm dài 3-8cm. Cây có một đặc điểm đặc biệt là lá cây quanh năm xanh tươi, mùa rét không rụng do đó còn có tên là “nhẫn đông”, chịu đựng khí lạnh của mùa đông. Hoa thơm khi mới nở có màu trắng, về sau chuyển thành vàng. Hoa, lá, cành đều được dùng làm thuốc nhưng người ta thường tách hoa để làm thuốc riêng vì hoa có công hiệu hơn lá, cành.

Kim ngân hoa có rất nhiều tác dụng, trong đó phải nói đến tác dụng quan trọng là kháng khuẩn, kháng nấm, kháng vi rút. Nhiều nghiên cứu đã được chứng minh Kim ngân hoa có tác dụng ức chế nhiều loại vi khuẩn như tụ cầu vàng, liên cầu khuẩn dung huyết, phế cầu khuẩn, trực khuẩn lị, trực khuẩn ho gà, trực khuẩn thương hàn, trực khuẩn mủ xanh, cùng một số loại nấm, vi rút cúm. Ngoài ra Kim ngân hoa còn có tác dụng chống viêm, làm giảm chất xuất tiết, giải nhiệt và làm tăng tác dụng thực bào của bạch cầu.

Với đặc điểm của bệnh viêm xoang là tình trạng viêm phù nề các niêm mạc trong xoang, gây ra tắc lỗ thông xoang, tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn, một số loại nấm phát triển. Đa số các trường hợp viêm xoang sẽ dẫn tới tình trạng nhiễm trùng tại khu vực xoang và điều này thường dẫn tới phải sử dụng kháng sinh để điều trị.

Trong các vị thuốc Y học cổ truyền, kim ngân hoa được coi là một vị thuốc quý, được ví như là một kháng sinh thực vật, có tác dụng điều trị hiệu quả nhiều bệnh có liên quan tới nhiễm khuẩn. Kim ngân hoa với tính vị ngọt, tính hàn, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, sát khuẩn, và thường được dùng chữa viêm xoang.

Trên cơ sở kế thừa kinh nghiệm sử dụng bài “Thương nhĩ tử tán” (Bài thuốc cổ nổi tiếng của danh y Nghiêm Dụng Hòa), tiến hành gia giảm các vị bạch truật, hoàng kỳ để bổ khí, kiện tỳ, phòng phong khu phong giải biểu và đặc biệt là kim ngân hoa có công dụng thanh nhiệt giải độc, kháng khuẩn, tiêu viêm, giải mẫn cảm và chống dị ứng đã giúp cho sản phẩm thuốc viêm xoang Esha đạt được hiệu quả cao trong điều trị viêm xoang, viêm mũi dị ứng.