Vụ án “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”; “Đưa hối lộ”, “Nhận hối lộ”; “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” xảy ra tại Công ty Việt Á và các tổ chức, đơn vị là đại án phức tạp, gây bức xúc dư luận thời gian qua. Khởi phát từ ngày 17/12/2021, đến nay đã có gần 100 bị can bị khởi tố. Trong đó, Cơ quan điều tra của Bộ Công an đã khởi tố, bắt, áp dụng các biện pháp ngăn chặn đối với 29 bị can (trong đó có 2/3 là đảng viên), đã phong tỏa, ngăn chặn, kê biên số tiền 1.700 tỷ đồng. 

Trong số các bị can có 3 cựu Ủy viên Trung ương Đảng gồm: Ông Nguyễn Thanh Long (SN 1966), cựu ủy viên Trung ương Đảng, cựu bộ trưởng Bộ Y tế. Ông Long bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố, bắt giam ngày 7/6 về tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”. Ông Long đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn làm trái các quy định của pháp luật trong việc cấp số đăng ký lưu hành, hiệp thương giá và kiểm tra giá hiệp thương kit xét nghiệm COVID-19, gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng tài sản nhà nước. 

Ông Chu Ngọc Anh (SN 1965), cựu ủy viên Trung ương Đảng, cựu chủ tịch UBND TP Hà Nội, cựu bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ. Ông Chu Ngọc Anh bị khởi tố, bắt giam ngày 7/6 về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí". Ông Chu Ngọc Anh có hành vi vi phạm quy định của pháp luật trong việc giao, quản lý, sử dụng Đề tài khoa học và công nghệ cấp Quốc gia nghiên cứu, chế tạo kit xét nghiệm COVID-19, gây thất thoát, lãng phí tài sản nhà nước. 

Ông Phạm Xuân Thăng (SN 1966), cựu ủy viên Trung ương Đảng, cựu bí thư Tỉnh ủy Hải Dương. Ngày 17/9, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố bị can, bắt bị can để tạm giam, đối với ông Phạm Xuân Thăng, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Hải Dương. Ông Thăng có hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn chỉ đạo làm trái các quy định của pháp luật trong đấu thầu để Công ty Việt Á thu lợi bất chính số tiền đặc biệt lớn, gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng tài sản nhà nước. 

Cựu Thứ trưởng Khoa học và Công nghệ Phạm Công Tạc: Ông Tạc có hành vi vi phạm quy định của pháp luật trong việc quản lý, sử dụng Đề tài khoa học và công nghệ cấp Quốc gia nghiên cứu, chế tạo kit xét nghiệm COVID-19, gây thất thoát, lãng phí tài sản nhà nước. Ông Tạc bị khởi tố về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí". 

Ông Nguyễn Văn Trịnh, Trợ lý Phó Thủ tướng Chính phủ: Ngày 30/11, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố bị can, bắt tạm giam ông Nguyễn Văn Trịnh, Trợ lý Phó Thủ tướng Chính phủ về tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”. Ông Trịnh đã lợi dụng vị trí công tác can thiệp, tác động các đơn vị, cá nhân có trách nhiệm tại Bộ Y tế để Công ty Việt Á được cấp số đăng ký lưu hành Kit xét nghiệm COVID-19 trái quy định pháp luật, giúp Công ty Việt Á tiêu thụ sản phẩm Kit xét nghiệm Covid-19 tại các đơn vị, địa phương, gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng tài sản Nhà nước.  

Ngoài các cựu quan chức trên, còn nhiều bị can là cán bộ bị khởi tố. Tại Bộ Y tế còn có các bị can Nguyễn Minh Tuấn – nguyên Vụ trưởng Vụ trang thiết bị và công trình y tế; Nguyễn Nam Liên – nguyên vụ trưởng Kế hoạch Tài chính; Nguyễn Huỳnh – nguyên Phó trưởng phòng Quản lý giá, Cục Quản lý Dược. 

Tại Bộ Khoa học và Công nghệ: Trịnh Thanh Hùng – nguyên Phó vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ các ngành kinh tế kỹ thuật bị khởi tố. 

Tại Học viện Quân Y: Hai bị can bị khởi tố là thượng tá Hồ Anh Sơn - phó giám đốc Viện Nghiên cứu y dược học quân sự - và đại tá Nguyễn Văn Hiệu - trưởng phòng trang bị, vật tư. 

Tại Hải Dương: Ba bị can khác bị khởi tố gồm Phạm Mạnh Cường - nguyên Giám đốc Sở Y tế Hải Dương; Phạm Duy Tuyến – cựu Giám đốc CDC Hải Dương và Nguyễn Mạnh Cường – nguyên kế toán trưởng CDC Hải Dương. 

Hàng loạt lãnh đạo CDC, Sở Y tế nhiều tỉnh thành bị khởi tố. Trong số các bị can bị khởi tố liên quan Việt Á còn có nhiều lãnh đạo, cán bộ CDC, Sở Y tế một số tỉnh thành như: Lâm Văn Tuấn – cựu Giám đốc CDC Bắc Giang; Nguyễn Văn Định – cựu Giám đốc CDC Nghệ An; Nguyễn Thành Danh – cựu Giám đốc CDC Bình Dương, các cựu lãnh đạo CDC Nam Định; Hậu Giang, Hà Giang, Đồng Tháp, Trà Vinh; Đắk Lắk…và một số cán bộ thuộc cấp thuộc các đơn vị này.