Tăng cân, kém hoạt bát vì nghỉ hè
Chị Nguyễn Thị Ngọc (Phúc Diễn, Bắc Từ Liêm, Hà Nội) cho hay, cậu con trai 8 tuổi của chị thường ngày vốn rất vui vẻ, hoạt bát, lanh lợi nhưng sau 1 tháng nghỉ hè lại có biểu hiện thừa cân, kém hoạt bát, ngại giao tiếp. "Nghỉ hè nhưng vì bố mẹ đi làm nên cháu phải ở nhà một mình. Ở nhà không có việc gì làm nên cháu dành phần lớn thời gian để ngủ, ngủ dậy thì làm bạn với tivi, máy tính. Ngồi nhiều khiến cháu bắt đầu lười vận động, thích ngồi một chỗ hơn là chạy nhảy nô đùa, đặc biệt là biểu hiện lười giao tiếp, kể cả giao tiếp với bố mẹ", chị Ngọc than thở.
TS Trương Thị Kim Oanh, nguyên cán bộ Trung tâm Nghiên cứu Giáo dục Dân tộc, Bộ Giáo dục & Đào tạo cho biết, biểu hiện của con trai chị Ngọc nêu trên đã mắc phải hội chứng "ngồi yên". Thông thường quá trình vận động, hoạt động sẽ giúp trẻ phát triển về mặt thể chất cũng như nhận biết thế giới xung quanh, hình thành các mối quan hệ xã hội...
Khi trẻ đi học, việc học tập, tham gia các hoạt động thể chất, chạy nhảy và giao lưu với bạn bè... sẽ giúp trẻ "vận động". Khi nghỉ hè, việc giao tiếp với bạn bè bị hạn chế, việc vận động cơ học cũng ít đi vì trẻ bị nhốt trong nhà. Không có bạn để chơi, không có trò gì để khám phá nên trẻ sẽ giết thời gian bằng ngủ hoặc làm bạn với tivi, máy tính.
Trong khi các nghiên cứu đã chỉ ra mỗi ngày trẻ xem tivi, chơi game... 3 giờ đồng hồ sẽ đồng nghĩa với việc "không vận động". Sự không vận động này, đầu tiên là ảnh hưởng đến sự phát triển về thể chất như tăng cholesterol, dư cân... Đặc biệt, khi trẻ quen dần với hoạt động tĩnh như xem tivi, chơi game sẽ dễ đến tình trạng chìm đắm trong thế giới ảo, dẫn đến "hôn mê" về mặt tâm hồn.
Ảnh minh họa. |
3 tiếng thể chất mỗi ngày
Theo TS Trương Thị Kim Oanh, nhiều cha mẹ cho rằng, bận đi làm nên không thể có thời gian cho trẻ. Quan điểm này là rất sai lầm. Có nhiều khoảng thời gian trống mà cha mẹ có thể dành cho trẻ, quan trọng là sắp xếp cho hợp lý. TS Trương Thị Kim Oanh ví dụ, thay vì đi một mạch từ sáng tới chiều tối, cha mẹ có thể tranh thủ giờ nghỉ trưa để "tạt" về nhà. Sự có mặt của cha mẹ chỉ trong 1 - 2 tiếng đồng hồ cũng giúp trẻ có cơ hội vận động cả về mặt thể chất lẫn tâm hồn. Nhờ con việc này việc kia sẽ giúp con vận động thể chất. Sự giao tiếp giữa cha mẹ và con sẽ giúp con thoát khỏi thế giới ảo để trở về thế giới thực.
Chuyên gia trị liệu tâm lý - tâm vận động Nguyễn Thu Hồng, Trung tâm Tư vấn Tâm lý giáo dục Hà Nội lưu ý thêm, các nghiên cứu khoa học đã khẳng định lợi ích của việc cung cấp cho trẻ các cơ hội vận động thể chất ít nhất 3 tiếng mỗi ngày. Sự vận động về mặt thể chất sẽ giúp trẻ có đủ năng lượng cho một ngày tràn đầy sức sống. Tất nhiên, việc vận động này không có nghĩa bắt trẻ vận động liên tục trong vòng 3 tiếng đồng hồ với những môn thể thao nặng nhọc mà có thể chia nhỏ thời gian dựa vào thể chất, giới tính, sức khoẻ của trẻ. Ví dụ như tập thể dục tại chỗ 15 - 30 phút vào buổi sáng sớm, chạy bộ 30 phút vào buổi chiều, kết hợp với bơi lội, bóng bàn... nếu cha mẹ có điều kiện.
Đặc biệt, các cha mẹ nên cân đối thời gian để đưa trẻ tham gia các hoạt động vui chơi, giao lưu bên ngoài nhằm giúp trẻ có cơ hội khám phá thế giới, hình thành các mối quan hệ xã hội...
Khi trẻ có biểu hiện lười vận động, cha mẹ không nhất thiết bằng mọi cách ép trẻ vận động và gạt bỏ những chương trình tivi mà trẻ yêu thích. Cách này dễ dẫn đến xu hướng chống đối ở trẻ. Thay vào đó, hãy tìm hiểu thật kỹ những sở thích của trẻ để lựa chọn hình thức vận động thể chất phù hợp.
Chuyên gia Nguyễn Thu Hồng