Triển lãm online không quá mới mẻ trên thế giới, nhưng hình thức này đang dần phát triển tại Việt Nam kể từ khi dịch bệnh xuất hiện và tái bùng phát. Yếu tố được chú trọng đầu tiên khi tổ chức triển lãm online là tạo thuận lợi cho quá trình người tham gia tiếp cận triển lãm. Đường dẫn đến nền tảng trực tuyến - nơi diễn ra triển lãm phải rõ ràng, bản thân nền tảng ấy cần dễ thao tác để ai cũng có thể trải nghiệm. Cái khó của việc tổ chức triển lãm nghệ thuật trực tuyến là làm thế nào để truyền tải trọn vẹn cảm xúc đến người tham gia, trong khi họ không thể tận mắt ngắm nhìn các tác phẩm. Vì lý do đó, Ban Tổ chức các triển lãm cố gắng thiết kế không gian thực tế ảo sống động, “mãn nhãn”; thậm chí kèm theo cốt truyện hấp dẫn để thu hút và giữ chân người xem.

Buổi triển lãm tranh Hồ Xuân Hương do NSƯT, đạo diễn Nguyễn Nghiêm Nhan và họa sĩ Nguyễn Quốc Thắng tổ chức diễn ra từ ngày 20 - 29/7 tại Nhà triển lãm Hội Mỹ thuật Việt Nam.. Triển lãm với mục đích tái hiện “cõi tranh” Hồ Xuân Hương trong 25 bức họa được họ ấp ủ thực hiện hơn 2 năm.

Sau 4 ngày ra mắt, những tác phẩm của bộ đôi họa sĩ nhận phản ứng trái chiều. Dư luận lẫn giới chuyên môn cho rằng một số tác phẩm trong triển lãm mang yếu tố "gợi dục", "phản cảm" và không phù hợp trưng bày trước công chúng.

Chia sẻ với VietNamNet, họa sĩ Nguyễn Tuấn Sơn cho biết cá nhân anh là người có nghiên cứu, tìm hiểu về Hồ Xuân Hương ở phương diện sáng tác hội họa. Tuy nhiên khi đến dự triển lãm, anh bất ngờ khi thấy những bức tranh với tạo hình thô thiển.

“Tôi sốc và giật mình! Nhìn các tư thế uốn éo, khoe mông, ngực trên tranh, được thể hiện bằng hình thức tả thực càng khiến tác phẩm bị phản cảm. Tôi đánh giá những tác phẩm này trông như tranh hentai (khiêu dâm) của Nhật Bản”, anh nói.

Cũng theo hoạ sĩ Tuấn Sơn, nghiên cứu một tác phẩm chúng ta lưu ý đến chủ đề, bố cục, hình vẽ, màu sắc và cảm xúc. Khi xem tranh của hai hoạ sĩ anh giật mình về bố cục mang tính chất vô thức, hình ảnh tự do cảm giác cẩu thả. Màu sắc vẽ tung tẩy rất tuỳ tiện.

‘’Nếu hai hoạ sĩ vẽ có thể để cho bạn bè anh em gia đình ngắm thì không vấn đề gì cả nhưng đưa ra công chúng đặc biệt gán ghép hình ảnh với thơ Hồ Xuân Hương thì lưu ý trau chuốt, tìm hiểu bố cục, đời sống của nhân vật’’ - hoạ sĩ Tuấn Sơn nói.

Trao đổi với VietNamNet, ông Lương Xuân Đoàn - Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam cho biết sau những ồn ào được đăng tải trên báo chí, mạng xã hội, ông cùng các thành viên trong Hội đã có sự xem xét, lắng nghe dư luận và đưa ra quyết định gỡ bỏ những tác phẩm trên.

Ông Đoàn nhận một phần trách nhiệm về phía Hội vì đã sơ suất trong quá trình duyệt tác phẩm. "Thời điểm duyệt triển lãm này, nhiều người trong Hội đồng nghệ thuật, trong đó có tôi bận công tác tại miền Trung. Do không đủ người nên việc thẩm định đã xảy ra vấn đề", ông nói.

Ông Đoàn thông tin phía Hội Mỹ thuật Việt Nam đã có buổi làm việc với đạo diễn Nguyễn Nghiêm Nhan và họa sĩ Nguyễn Quốc Thắng. Cả hai họa sĩ này cũng quyết định kết thúc sự kiện triển lãm sớm 6 ngày sau vụ ồn ào.

Trước câu hỏi Hội Mỹ thuật có hình thức kỷ luật nào đối với 2 họa sĩ?, ông Đoàn phản hồi phía cơ quan quản lý nhắc nhở và trao đổi rõ ràng cùng 2 cá nhân họa sĩ và sẽ không xử phạt hay kỷ luật. Chủ tịch Hội nhấn mạnh muốn giải quyết sự việc theo hướng ôn hòa và tránh những ồn ào không cần thiết.

Ở góc độ chuyên môn, ông Đoàn cũng nhận định thơ Hồ Xuân Hương vừa tục vừa thanh. Nhưng khi chuyển sang ngôn ngữ tạo hình của hội họa thì rất khác, phải rất cẩn trọng, vì chỉ cần trượt qua ranh giới rất mong manh là trở thành dung tục.

"Chúng tôi luôn tôn trọng sự sáng tạo và không tạo ra rào chắn cho các họa sĩ cả về tư tưởng, quan niệm. Tuy nhiên, tôi cũng lưu ý việc họ cần có trách nhiệm với tác phẩm của mình. Mỗi họa sĩ cần hết sức cẩn thận mỗi khi đưa ra quan điểm với tranh của mình, tránh không gây phản ứng ngược từ dư luận như sự việc vừa qua", ông Đoàn nói. Sau vụ việc, đại diện Hội Mỹ thuật Việt Nam nói thời gian tới sẽ siết chặt quá trình sàng lọc, thẩm định tác phẩm trước khi cho phép tổ chức các buổi triển lãm.