Hưởng ứng Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam 2023

Hưởng ứng Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam 2023, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật các tỉnh thành phố đã tổ chức nhiều hoạt động ý nghĩa, biểu dương và tôn vinh những nhà khoa học, đội ngũ cán bộ trí thức.

Năm 2023, các hoạt động chào mừng Ngày Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Việt Nam theo chủ đề: “Phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trên nền tảng văn hóa Việt Nam”; “Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo - nâng cao tiềm lực và vị thế quốc gia”; “Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo - động lực phát triển bền vững” và khẩu hiệu: “Nhiệt liệt chào mừng Ngày khoa học và công nghệ Việt Nam”.

Huong ung Ngay Khoa hoc va Cong nghe Viet Nam 2023
Liên hiệp Hội tỉnh Sơn La tổ chức gặp mặt Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam 
 

Nội dung hoạt động bao gồm: Tuyên truyền, phổ biến về mục đích, ý nghĩa của Ngày KH&CN Việt Nam, trong đó nhấn mạnh: Kỷ niệm 60 năm (18/5/1963 - 18/5/2023) ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh phát biểu tại Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ I của Hội nghị Phổ biến khoa học, kỹ thuật Việt Nam: "Khoa học phải gắn với thực tiễn, phải từ thực tiễn và quay lại phục vụ chính thực tiễn, phải đáp ứng nhu cầu của sản xuất, phục vụ sản xuất, nhằm nâng cao năng suất lao động và nâng cao đời sống vật chất của nhân dân..."; Kỷ niệm 10 năm (18/5/2014-18/5/2023) tổ chức các hoạt động chào mừng Ngày KH&CN Việt Nam.

Tôn vinh quá trình lao động, sáng tạo, cống hiến của đội ngũ trí thức KH&CN Việt Nam; tuyên truyền cơ chế, chính sách nhằm thu hút các cá nhân hoạt động KH&CN là người Việt Nam ở nước ngoài và chuyên gia nước ngoài tham gia hoạt động KH&CN tại Việt Nam, khơi dậy niềm tự hào trí tuệ Việt, tạo sức mạnh tổng hợp phục vụ phát triển ngành KH&CN nước nhà.

Tại các tỉnh thành phố, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Sơn La đã tổ chức Gặp mặt Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam. Các đại biểu đã ôn lại lịch sử ra đời Ngày Khoa học và công nghệ Việt Nam. Theo đó, ngày 18/6/2013, tại Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XIII, Luật Khoa học và công nghệ được thông qua, thống nhất chọn ngày 18/5 hàng năm là Ngày Khoa học và công nghệ Việt Nam và được tổ chức lần đầu vào ngày 18/5/2014. Đến nay, Liên hiệp Hội Sơn La có 10 cán bộ, viên chức và hợp đồng; tập hợp 17 hội thành viên, với tổng số trên 298.660 hội viên.

13 năm qua, Liên hiệp Hội đã phối hợp với các sở, ngành tổ chức trên 50 hội thảo khoa học, hội thảo tư vấn các chủ trương, chính sách, đề án của tỉnh và các vấn đề được xã hội quan tâm. Tổ chức 9 kỳ tôn vinh 880 lượt trí thức tiêu biểu, điển hình lao động sáng tạo khoa học công nghệ. Tham mưu cho UBND tỉnh tổ chức 8 hội thi sáng tạo kỹ thuật cấp tỉnh, với 188 giải pháp tham gia, của 457 tác giả và đồng tác giả.

Đồng thời, chủ trì phối hợp với các sở, ngành liên quan tổ chức 7 cuộc thi sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng cấp tỉnh, với 643 giải pháp, của 242 lượt trường học, 1.034 học sinh tham gia. Gửi 71 mô hình, sản phẩm tham gia Cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng toàn quốc và đoạt 21 giải, gồm 2 giải nhất – Huy chương Vàng, 4 giải nhì - Huy chương Bạc, 2 giải ba - Huy chương đồng, 11 giải khuyến khích; 1 giải pháp đạt Huy chương Bạc và 1 giải Hữu nghị do Macao trao tặng.

Còn tại Kon Tum, Liên hiệp Hội tỉnh Kon Tum đã tổ chức gặp mặt nhân kỷ niệm 10 năm Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam và 60 năm Ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh gặp mặt đội ngũ trí thức.

Huong ung Ngay Khoa hoc va Cong nghe Viet Nam 2023-Hinh-2
Liên hiệp Hội tỉnh Kon Tum gặp mặt trí thức nhân ngày Khoa học và Công nghệ 
 

Ngày Khoa học và Công nghệ năm 2023 với chủ đề “Phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trên nền tảng văn hóa Việt Nam”; “Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo - nâng cao tiềm lực và vị thế quốc gia”; “Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo - động lực phát triển bền vững”. Đây là thông điệp khơi dậy niềm tự hào về trí tuệ Việt Nam, tinh thần đam mê lao động sáng tạo trong các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là thế hệ trẻ Việt Nam trong xây dựng và phát triển bền vững đất nước.

Phát biểu tại buổi gặp mặt, Chủ tịch Liên hiệp hội tỉnh Kon Tum Đặng Thanh Long khẳng định, Ngày Khoa học và Công nghệ 18/5 có ý nghĩa đặc biệt đối với đội ngũ trí thức KH&CN trong tỉnh. Với vai trò là nơi tập hợp của đội ngũ trí thức KH&CN, thời gian qua, Liên hiệp hội tỉnh và các tổ chức thành viên đã có nhiều nỗ lực, cố gắng tổ chức các hoạt động nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ, thúc đẩy ứng dụng KH&CN vào sản xuất và đời sống, tư vấn phản biện và giám định xã hội, truyền thông và phổ biến kiến thức KHCN.

Trước yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra trong giai đoạn mới, Liên hiệp hội, đội ngũ trí thức KH&CN của tỉnh tiếp tục phát huy vai trò, trí tuệ, sức sáng tạo, không ngừng nâng cao chất lượng công tác tư vấn, phản biện và giám định xã hội; đi đầu trong việc tuyên truyền, phổ biến tri thức KHCN cho cán bộ, nhân dân; nghiên cứu, tìm ra những cách làm thiết thực, có hiệu quả trong việc ứng dụng các tiến bộ KHCN mới vào sản xuất, đời sống, góp phần xây dựng tỉnh nhà phát triển nhanh và bền vững.

Hòa chung với không khí chào mừng Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam, nhiều Liên hiệp Hội tỉnh thành phố cũng đã diễn ra các hoạt động. Như tại Thái Nguyên, Sở Khoa học và Công nghệ đã tổ chức Hội thảo, gặp mặt trí thức, nhà khoa học tỉnh Thái Nguyên năm 2023.

Báo cáo đề dẫn tại Hội thảo cho thấy, từ khi Luật Khoa học và Công nghệ (KH&CN) được ban hành và có hiệu lực đến nay (2013 - 2023), hoạt động KH&CN của tỉnh đã có nhiều đổi mới và đạt được những kết quả toàn diện, quan trọng trên tất cả các lĩnh vực. Tỉnh đã chủ động tham mưu, đề xuất, xây dựng kịp thời các cơ chế chính sách, cụ thể hóa quy định về hoạt động KH&CN của Trung ương sát với tình hình thực tế tại địa phương. Qua đó, tạo hành lang pháp lý đồng bộ, quan trọng, tạo điều kiện thúc đẩy hoạt động KH&CN của địa phương phát triển, đóng góp đáng kể vào phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Công tác quản lý khoa học được thực hiện chặt chẽ, đúng quy định từ đề xuất nhiệm vụ, xét duyệt, triển khai và nghiệm thu đánh giá; thẩm định công nghệ có nhiều đổi mới, đúng quy định; công tác quản lý nhà nước về sở hữu trí tuệ, an toàn bức xạ hạt nhân, thông tin thống kê KH&CN, quản lý tiêu chuẩn đo lường chất lượng tiếp tục được triển khai đồng bộ và đạt hiệu quả cao. Hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo được hưởng ứng và triển khai quyết liệt, đồng bộ và đã thu được nhiều kết quả nổi bật. Đóng góp của KH&CN (thông qua chỉ số TFP) ngày càng cao trong tăng trưởng kinh tế của tỉnh.

Huong ung Ngay Khoa hoc va Cong nghe Viet Nam 2023-Hinh-3
Ngày Khoa học và Công nghệ được tổ chức tại tỉnh Thái Nguyên 
 

Tại Hội thảo, các đại biểu tham gia thảo luận những vấn đề trọng tâm trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo như: Xây dựng và phát triển đội ngũ tri thức đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Thái Nguyên; đẩy mạnh nghiên cứu ứng dụng công nghệ cao trong chẩn đoán, điều trị và chăm sóc sức khỏe Nhân dân tại tỉnh Thái Nguyên; hợp tác về nghiên cứu khoa học và chuyển giao tiến bộ KH&CN giữa UBND tỉnh Thái Nguyên và Đại học Thái Nguyên; phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo trở thành động lực quan trọng xây dựng tỉnh Thái Nguyên trở thành một trong những trung tâm kinh tế công nghiệp hiện đại của khu vực Trung du miền núi phía Bắc và vùng Thủ đô Hà Nội vào năm 2030…

Ba nhà khoa học nữ gốc Việt thành danh trên thế giới

Những nữ nhà khoa học gốc Việt như Giáo sư Lưu Lệ Hằng, Nguyễn Thục Quyên và Vicky Thảo D. Nguyễn đã tạo tiếng vang trên thế giới với những công trình nghiên cứu, khám phá nổi bật trong lĩnh vực khoa học, thiên văn...

Trong những năm gần đây, một số nữ nhà khoa học gốc Việt làm rạng danh đất nước với những công trình nghiên cứu, khám phá ấn tượng. Họ được trao tặng nhiều giải thưởng danh giá và có tên trong danh sách những nhà khoa học có ảnh hưởng lớn nhất thế giới. Dưới đây là 3 nhà khoa học nữ gốc Việt khiến thế giới ngưỡng mộ, thán phục:

Khoa học mở dưới các góc nhìn

Hội thảo "Khoa học mở dưới các góc nhìn" được tổ chức vào ngày Khoa học Công nghệ Việt Nam 18/5 nhằm lan tỏa nhận thức về một xu hướng đang có nhiều ý kiến trái chiều nhưng hứa hẹn mở ra một thời đại mới về KHCN.

Nhận thức được tầm quan trọng của khoa học công nghệ (KHCN) trong thời đại mới, trong những năm gần đây, Việt Nam ngày càng chú trọng đến các hoạt động đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và nâng cao chất lượng nghiên cứu, ứng dụng KHCN trong mọi mặt của đời sống.
Khoa hoc mo duoi cac goc nhin
 Hội thảo "Khoa học mở dưới các góc nhìn" với sự góp mặt của các chuyên gia trong nhiều lĩnh vực tri thức khác nhau.
Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam ra đời vào 18/5/2014 nhằm mục đích tuyên truyền rộng rãi các thành tựu KHCN, tôn vinh những nhà khoa học, giới thiệu các kết quả nghiên cứu nổi bật, thúc đẩy ứng dụng KHCN vào sản xuất, nâng cao nhận thức xã hội, động viên thế hệ trẻ say mê nghiên cứu khoa học, góp phần xây dựng và phát triển đội ngũ nhân lực chất lượng cao cho đất nước.
Xu hướng phát triển hiện nay của KHCN bao gồm sự đan xen phức tạp của đa ngành, đa lĩnh vực, dựa trên sự đổi mới và tiến hóa nhanh chóng của công nghệ thông tin, kỹ thuật số, nhằm tối ưu hóa năng suất lao động, tạo ra của cải mới cho xã hội ở mức nhanh và nhiều hơn chưa từng có, cũng như nâng tầm nhận thức cho tất cả mọi người về các vấn đề của KHCN. Chính vì vậy, khoa học mở (Open Science) đã ra đời với tham vọng hiện thực hóa xu hướng đó.
Khoa học mở (Open science) là chủ đề quan trọng và có nhiều góc nhìn khác nhau trong thời đại chuyển đổi số khi tri thức nhân loại ngày càng rộng mở và cần được chia sẻ. Phiên họp toàn thể của UNESCO tại Paris, diễn ra từ ngày 9 đến ngày 24/11/2021, đã đưa ra “Khuyến nghị về Khoa học mở” và được 193 quốc gia trên thế giới công nhận là Định nghĩa đầu tiên mang tính toàn cầu về Khoa học mở.
Định nghĩa đó được diễn dịch như sau: Khoa học mở là một kiến trúc tổng thể bao gồm những sự dịch chuyển và thực thi có mục đích làm cho tất cả tri thức khoa học đa ngôn ngữ trở thành có thể tự do truy cập, sử dụng và tái sử dụng bởi mọi người, nhằm nâng cao sự hợp tác và chia sẻ thông tin vì lợi ích của khoa học, cộng đồng, và mở ra các quy trình kiến tạo, đánh giá và truyền thông tri thức khoa học tới đa dạng các nhóm xã hội.
Có nhiều tiêu chí để hình thành nên một nền khoa học mở, theo UNESCO bao gồm các phần chính là dữ liệu mở, hệ thống xuất bản mở, hạ tầng khoa học mở, nguồn lực giáo dục mở, phần cứng mở, phần mềm mã nguồn mở, tính mở đối với đa dạng hóa kiến thức, đánh giá mở và sự tiếp cận mở của các nhóm xã hội. UNESCO là một trong những tổ chức quốc tế đầu tiên ủng hộ xu hướng phát triển mới này, vì một cộng đồng bình đẳng trong việc tiếp cận các tri thức khoa học.
Việt Nam đã có những bước đầu quan tâm đến Khuyến nghị này, khi Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) đã tổ chức Hội thảo “Khoa học mở - Khuyến nghị của UNESCO: Cơ hội và thách thức với Việt Nam” vào ngày 20/10/2021. Đây là khái niệm mới và sẽ cần nhiều thời gian để cộng đồng khoa học nói riêng và xã hội nói chung hiểu hơn về các xu thế trên thế giới và tìm ra các quy chế hợp lý cho chúng ta.
Nhân ngày Khoa học Công nghệ Việt Nam 18/05/2023, hưởng ứng tinh thần của UNESCO nhằm lan tỏa nhận thức về khoa học mở trong cộng đồng, Trung tâm Quốc tế Đào tạo và Nghiên cứu Toán học (ICRTM) cùng với Quỹ Đổi mới sáng tạo Vingroup (VINIF), phối hợp với Trung tâm Vật lý quốc tế (ICP), Trung tâm thông tin - Tư liệu Viện HL KH & CN VN tổ chức Hội thảo với chủ đề: “Khoa học mở dưới các góc nhìn”.
Hội thảo được tổ chức với nội dung chính là các Bài giảng đại chúng về các chủ đề liên quan đến khoa học mở, được xã hội quan tâm.
Đặc biệt, phần Tọa đàm giữa các chuyên gia trong nhiều lĩnh vực tri thức khác nhau về chủ đề “Khoa học mở dưới các góc nhìn” sẽ mang đến cho người nghe những quan điểm mới và đầy thú vị về một xu hướng, dù đang gặp phải nhiều ý kiến trái chiều, nhưng hứa hẹn sẽ mở ra một thời đại mới về KHCN.
Các diễn giả sẽ trả lời và trao đổi với các câu hỏi, các phản biện từ tất cả đại biểu tham dự trực tiếp cũng như thông qua kênh trực tuyến ngay tại sự kiện.
Mời quý độc giả xem video: "GS.TS Ngô Việt Trung chia sẻ cảm xúc khi nhận giải thưởng Tạ Quang Bửu". Video do PV Tri thức và Cuộc sống thực hiện.

Loài xứng đáng gọi là “quái thai” trong thế giới động vật

Loài vật này có mõm như mõm lợn, đuôi giống đuôi chuột túi, còn tai dài chẳng khác gì tai thỏ. Nhưng điều kỳ lạ nhất nằm ở bộ răng của chúng...

Loai xung dang goi la “quai thai” trong the gioi dong vat
Sinh sống trên hầu khắp khu vực châu Phi hạ Sahara, lợn đất (Orycteropus afer) được coi là một trong những loài thú lạ lùng nhất trên thế giới. Ảnh: Wildlife Explained.
Loai xung dang goi la “quai thai” trong the gioi dong vat-Hinh-2
Loài vật này có cơ thể xám đen, lưng uốn cong và bộ lông khá thưa thớt. Chúng nặng 60 – 80 kg, dài 105 – 130 cm khi trưởng thành. Ảnh: Google Arts & Culture.

Tin mới