Kỳ lạ lợn khổng lồ đeo gông của người Mông

Nhiều con lợn khổng lồ to như con nghé, lông to như que tăm, xoắn xuýt lấy nhau, răng nanh dài cả gang tay cong vút nhìn dễ sợ.

Đến những bản làng người Mông ở đuôi dãy Hoàng Liên Sơn, thuộc huyện Mù Cang Chải (Yên Bái), dễ dàng gặp những chú lợn khổng lồ, đi lại lững thững như những con trâu lùn.
Đồng bào Mông có thói quen nuôi lợn lạc hậu, hoàn toàn hoang dã, nhưng lại tạo ra bản sắc đặc biệt. Họ không xây dựng chuồng trại kiên cố, mà thả rông cho chúng tự kiếm sống.

Đàn lợn của người Mông tự ủi đất kiếm ăn, hoặc may lắm thì được chủ ném cho củ sắn, bó ngô để nhai. Chúng sống nhờ cơm thừa, canh cặn.

Lúc còn nhỏ, chúng chạy lông nhông quanh nhà, không dám đi đâu xa. Lớn lên, chúng tiến sâu vào rừng để đào bới, chui vào các nương ngô, nương sắn dũi đất.

Ky la lon khong lo deo gong cua nguoi Mong
 
Ky la lon khong lo deo gong cua nguoi Mong-Hinh-2

Bị đeo gông vào cổ nên chúng không đi xa được 

Để chúng không đi được xa, không chui rúc được vào rừng sâu, phá nương rẫy, đồng bào đeo cho cái gông hình tam giác to tướng ở cổ. Có cái gông ấy, lợn đeo gông chỉ loanh quanh kiếm ăn được ở chỗ đất trống, không sợ đi lạc.
Lợn nuôi bằng cám tăng trọng chỉ vài tháng là xuất chuồng, nhưng với lợn đen của đồng bào Mông, thì vài tháng có khi chỉ mới bằng cái phích.
Đồng bào Mông có thói quen tự cung tự cấp, nuôi lợn để thịt ăn vào ngày tết, nên nhà nào nuôi nhiều lợn, không ăn hết được, thì có những con lưu cữu trong nhà đến dăm bảy năm. Nhiều con to như con nghé, lông to như que tăm, xoắn xuýt lấy nhau, răng nanh dài cả gang tay cong vút nhìn dễ sợ. Có con già đến nỗi rụng hết răng mà vẫn chưa... bị thịt.
Ky la lon khong lo deo gong cua nguoi Mong-Hinh-3

Chú lợn khổng lồ, nặng hơn 2 tạ 

Có những con lợn Mông nuôi 6-7 năm, nặng đến 2-3 tạ. Chúng to và béo đến nỗi, lưng võng xuống, tạo ra mặt phẳng, để xô nước trên lưng mà không đổ.
Nhiều con to, béo quá, khi cho ăn, bụng nặng đến nỗi không đứng lên được, chân cứ khuỵu xuống, bụng tràn xuống đất.
Lợn thường được đeo gông đến khi nặng khoảng 1 tạ, thì bị nhốt vào chuồng. Khi ở trong chuồng, chúng được gia chủ cho ăn ngô, sắn sống, hoặc nấu thành bột cho chúng ăn. Thi thoảng chúng được bổ sung thêm bỗng rượu.
Khi chúng ít vận động, thì mỗi ngày lại béo hơn. Những con lợn này có lớp mỡ dày đến nửa gang tay. Nhiều người dưới xuôi nhìn thấy lợn đen của người Mông toàn mỡ thì rất sợ, nhưng thực ra, mỡ của chúng rất giòn, bùi, không ngán như mỡ lợn thông thường.
Ky la lon khong lo deo gong cua nguoi Mong-Hinh-4

Chúng béo đến nỗi da căng, thân tròn lẳn 

Thịt của chúng cũng có màu thẫm. Tuy những con lợn nặng đến cả tạ, thậm chí 2-3 tạ, nhưng những rẻ xương lại rất nhỏ, dẹt. Thịt của lợn đen thì mềm, ngọt, thậm chí được đánh giá cao hơn cả thịt lợn rừng.
Mặc dù người Mông còn nghèo, thiếu ăn, song ít khi họ bán những con lợn khổng lồ này. Họ thường nuôi đến tết để mổ thịt, cả nhà cùng ăn.

Nhà anh Hạng A Lềnh ở sườn một quả núi, nơi hoa mận hoa mơ nở trắng muốt, đào rừng đỏ rực, thuộc bản La Pán Tẩn (xã La Pán Tẩn, Mù Cang Chải, Yên Bái) có một đàn tới gần chục con lợn khổng lồ, có con nặng tới 2 tạ. Tuy nhiên, anh chẳng bán con nào, mà toàn mổ thịt ăn.

Ky la lon khong lo deo gong cua nguoi Mong-Hinh-5
Đồng bào Mông thường treo thịt lên gác bếp để ăn dần
Anh cứ đóng gông vào cổ chúng, rồi thả loanh quanh ở nương nhà. Khi chúng lớn, thì nhốt vào dãy chuồng tạm bằng gỗ ở trước nhà. Hàng ngày, vợ con nấu sắn, ngô, hái rau rừng ném vào cho chúng ăn.
Ky la lon khong lo deo gong cua nguoi Mong-Hinh-6

Ngày Tết mổ lợn ăn uống linh đình 

Nhà anh Lềnh đông con cái, nên cứ thi thoảng lại mổ một con. Lòng phèo ăn trước. Thịt xẻ ra thành từng miếng dài, treo trên gác bếp tầng tầng lớp lớp lên tận mái nhà. Khói từ bếp củi cháy quanh năm suốt tháng sẽ bảo vệ những miếng thịt khỏi sự xâm nhập của vi khuẩn.
Ngày Tết, nhà anh cũng như đồng bào Mông ở La Pán Tẩn, đều mổ con lợn to nhất, ăn uống linh đình suốt cả tháng.

Nhà ông Hạng A Xẻ, ở cạnh nhà anh Lềnh, cũng có đàn lợn mấy con, toàn lợn khổng lồ.

Con cái đã lớn, lấy vợ, lấy chồng, rồi mỗi đứa ở một góc núi. Ngôi nhà gỗ rộng rãi mà chỉ có hai vợ chồng ông ở. Mới đây, ông lại dựng thêm một căn phòng nhỏ ở ngay chái nhà, rộng độ 20 mét vuông. Ông bảo, đây là nhà tiếp khách.

Theo ông, việc dựng ngôi nhà tốn tổng cộng... 5 triệu đồng. Số tiền đó chủ yếu là mua tôn lợp, ốc vít, đinh, bản lề... Gỗ thì lấy ở rừng, còn việc dựng nhà là dân bản đến làm giúp. Căn phòng nhỏ xíu, tốn kém chẳng đáng bao, nhưng ông đã thịt tới 2 con lợn, mỗi con nặng khoảng 1,5 tạ, mà ông nuôi suốt mấy năm trời để phục vụ bà con đến dựng nhà giúp. Nhà dựng xong rồi còn ăn uống linh đình mấy ngày nữa mới hết.

Kiến nghị đổi tên lễ hội Chém lợn thành Rước lợn

Sở Văn hóa -Thể thao & Du lịch tỉnh Bắc Ninh vừa kiến nghị đổi tên lễ hội “Chém lợn” ở làng Ném Thượng thành lễ hội “Rước lợn”.

Sau những ồn ào của dư luận thời gian vừa qua về lễ hội chém lợn ở làng Ném Thượng, xã Khắc Niệm, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh, mới đây, ngày 30/1/2015, Sở Văn hóa - Thể thao & Du lịch tỉnh Bắc Ninh đã có văn bản gửi UBND tỉnh Bắc Ninh kiến nghị đổi tên lễ hội “Chém lợn” ở làng Ném Thượng thành lễ hội “Rước lợn”.

Theo đó, văn bản này đề nghị: Lấy ý kiến cộng đồng dân cư về việc đổi tên lễ hội “Chém lợn” thành lễ hội “Rước lợn” từ mùa lễ hội năm 2015. Đồng thời thực hiện tốt việc tế, rước, lễ theo nghi thức truyền thống. Sau phần tế, rước thì làm cỗ ngọc tế thánh (không thực hiện nghi lễ chém lợn). Không để tình trạng người dân sử dụng tiền nhúng vào máu lợn.

Ngoài ra, điều chỉnh tục “Chém lợn” tại giữa sân đình vào một khu vực dành riêng để làm cỗ ngọc tế thánh, và hạn chế cơ bản được tình trạng người dân dùng tiền nhúng vào máu lợn.

Kien nghi doi le hoi chem lon thanh ruoc lon
 Một số hình ảnh tại lễ hội chém lợn làng Ném Thượng, huyện Tiên Du, Bắc Ninh - Ảnh: Animals Asia cung cấp
Trong cuộc gặp gỡ báo chí sáng ngày 5/2, lãnh đạo UBND tỉnh Bắc Ninh còn cho biết thêm, trong lễ hội chém lợn ở làng Ném Thượng năm 2015, UBND tỉnh sẽ yêu cầu Sở VH-TT&DL tỉnh Bắc Ninh phải cử người giám sát lễ hội chém lợn, để lễ hội không diễn ra ở giữa sân đình, trước sự chứng kiến của nhiều người mà chỉ diễn ra trong khu vực phía sau sân đình, có ít người được chứng kiến.

Trao đổi thêm với chúng tôi, ông Nguyễn Văn Ảnh, Phó giám đốc Sở VH-TT&DL tỉnh Bắc Ninh, phụ trách về lễ hội cho biết, trước đây, UBND tỉnh Bắc Ninh đã có công văn về việc điều chỉnh lễ hội chém lợn ở làng Ném Thượng cho phù hợp với xu hướng hiện đại. Nhưng vì mới đây, Tổ chức động vật châu Á (Animals Asia) lại có thông cáo báo chí kêu gọi lấy chữ ký cộng đồng phản đối lễ hội chém lợn này nên Sở VH-TT&DL tỉnh Bắc Ninh lại tiếp tục có công văn gửi UBND tỉnh đề nghị điều chỉnh lễ hội này cho phù hợp với hiện tại.

Ông Ảnh phân tích, sở dĩ có lễ hội chém lợn ở làng Ném Thượng là do người dân địa phương quan niệm tia máu phun ra từ việc chém lợn mang hình ảnh của tia chớp, tượng trưng cho sự no ấm, sung túc trong năm mới. Đồng thời, lễ hội cũng là sự tôn vinh người có công chống giặc ngoại xâm là tướng quân Đoàn Thượng.

Tuy nhiên, Giáo sư Ngô Đức Thịnh, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu văn hóa dân gian Việt Nam cho rằng, cách tốt nhất hiện nay là không nên dùng biện pháp hành chính để can thiệp vào những lễ hội văn hóa, tín ngưỡng, tâm linh của đồng bào các dân tộc trên mọi miền đất nước.

“Mọi hoạt động văn hóa, tín ngưỡng trong các lễ hội dân gian truyền thống của người Việt đều có nguồn gốc và lý do. Chỉ có điều khác biệt là trước kia, những hoạt động như chém lợn trong lễ hội được diễn ra trong phạm vi cộng đồng của người dân ở địa phương đó thôi...

Tôi đề nghị là nếu những hoạt động như chém lợn ở Bắc Ninh mà chưa bỏ được thì các cơ quan chức năng nên để người dân địa phương tổ chức nghi lễ đó trong phạm vi hẹp của cộng đồng địa phương đó thôi, không cho người ngoài vào để xem.

Đến một lúc nào đó, khi cộng đồng địa phương tự thấy những hình thức sinh hoạt lễ hội đó không phù hợp nữa thì họ sẽ tự chấm dứt” – GS. Ngô Đức Thịnh nêu quan điểm.

Trước đó, ngày 27/1, Animals Asia đã phát đi thông điệp kêu gọi lấy chữ ký của cộng đồng để các cơ quan chức năng Việt Nam sớm ban hành luật chấm dứt lễ hội chém lợn tại Bắc Ninh. Animals Asia đưa ra quan điểm rằng: “Việc chém những con heo còn đang sống khỏe mạnh là một lối đối xử tàn ác đối với động vật, làm trơ lì cảm xúc của người xem khi chứng kiến cách thức động vật bị đối xử dã man, đặc biệt là đối với trẻ em, đối tượng có tâm lý chưa hoàn thiện ổn định và dễ bị ảnh hưởng. Nhiều nghiên cứu đã cho thấy những người chứng kiến và thực hiện nhiều hành động tàn ác với động vật cũng có xu hướng đối xử tàn ác và thô bạo đối với người khác trong cùng cộng đồng”.

Tổ chức này cũng đưa ra lời khuyến cáo: “Những lễ hội sử dụng động vật như những công cụ, thay vì tôn trọng chúng như những sinh mệnh sống biết cảm nhận sự đau đớn và có khả năng nhận biết sự chịu đựng này, đang làm phai mờ đi truyền thống tốt đẹp của người Việt Nam”.

Vì sao lễ hội chém lợn vẫn diễn ra bất chấp dư luận?

(Kiến Thức) - Lễ hội chém lợn là nét tín ngưỡng tâm linh có tự ngàn đời nay ở làng Ném Thượng, nên chăng muốn xóa bỏ cần phải có thời gian và lộ trình.

Mỗi dân tộc, mỗi vùng miền có một bản sắc văn hóa riêng. Mà đã là bản sắc văn hóa thì không có ranh giới hay mức chuẩn nào để xếp hạng vị trí cao-thấp, hay thứ hạng thượng đẳng - hạ đẳng.
Ngày xưa, khi khoa học chưa phát triển, con người chỉ sống dựa chính yếu vào giới tự nhiên để tồn tại. Mọi vấn đề cuộc sống, con người đều đặt niềm tin tuyệt đối vào đấng siêu nhiên, thần thánh.
Vi sao le hoi chem lon van dien ra bat chap du luan?
Mồng 5 & Mồng 6 Tết hằng năm, lễ hội chém lợn làng Ném Thượng vẫn diễn ra thường xuyên như là một nét văn hóa truyền thống của địa phương.
Thuở ấy, thời kỳ mông muội, con người phải thường xuyên đối mặt với muôn vàn khó nhọc và những mối hiểm nguy rình rập như ma quỷ, quái thú, tai ương. Khi đó, nhiều cộng đồng người cho rằng, tính mạng của họ do đấng siêu nhiên, thần thánh định đoạt, vì thế họ hướng đức tin vào đó.

“Có dấu hiệu tham nhũng vụ định mua toa tàu cũ Trung Quốc“

Có nằm mơ cũng khó nghĩ tới chuyện lãnh đạo Công ty CP vận tải đường sắt HN lại có ý định chẳng giống ai là mua toa tàu cũ Trung Quốc.

Suy nghĩ chẳng giống ai

Tin mới