Tương truyền, lâu đài Sunomata là một cứ điểm được âm thầm xây trong lãnh địa của đối thủ, bằng cách đẽo sẵn các cột và dựng sẵn vách, sau đó chuyển đến lắp ghép trong đêm.

Vào giữa thế kỷ 16, lâu đài Sunomata còn được gọi là lâu đài Ichiya (hay “Lâu đài xây trong một đêm”) được xây dựng bởi Toyotomi Hideyoshi, một trong những tướng lĩnh của lãnh chúa phong kiến hùng mạnh Oda Nobunaga, trong cuộc vây hãm Inabayama vào năm 1567.

Lâu đài Sunomata còn được gọi là lâu đài Ichiya (hay “Lâu đài xây trong một đêm”).

Đối thủ lớn nhất của lãnh chúa Oda Nobunaga là gia tộc Saitō của tỉnh Mino lân cận. Để chấm dứt sự cạnh tranh giữa hai gia tộc, Oda đã có một cuộc hôn nhân chính trị là lấy con gái của Saitō Dōsan làm vợ.

Ban đầu, Saitō Dōsan dự định trao quyền thừa kế của mình cho con trai cả Saitō Yoshitatsu. Nhưng khi thấy bản lĩnh cai trị của Oda Nobunaga, ông bắt đầu nghĩ đến việc truyền lại sản nghiệp cho con rể. Khi biết ý định của cha, người con cả Yoshitatsu đảo chính vào năm 1556 để cướp ngôi. Sau đó, con trai cả đã lên ngôi sau khi sát hại cha mình cũng như các em trai của mình.

Năm 1561, Yoshitatsu qua đời sau một thời gian dài bị bệnh và con trai ông, Saitō Tatsuoki, kế vị quyền lãnh đạo gia tộc. Tuy nhiên, Tatsuoki còn trẻ và không có khả năng lãnh đạo hiệu quả. Ông bị cấp dưới coi thường và thậm chí bị tầng lớp nông dân địa phương khinh thường. Lợi dụng tình hình này, Nobunaga đã thuyết phục nhiều thuộc hạ và lãnh chúa của Saitō ở khu vực Mino từ bỏ vị chủ nhân bất tài của họ,và hứa hẹn họ sẽ nhận được phần thưởng xứng đáng.

Lãnh chúa phong kiến Oda Nobunaga.

Để thực hiện kế hoạch, Nobunaga đã giao cho thuộc hạ đáng tin cậy của mình là Toyotomi Hideyoshi, xây dựng một lâu đài giữa ngã ba sông Sai và sông Nagara. Lâu đài mới này sẽ đóng vai trò như một điểm tập kết cho lực lượng Oda, để từ đó họ có thể tiến hành một cuộc tấn công chống lại gia tộc Saitō. Tuy nhiên, vị trí của lâu đài Sunomata lại nằm trong lãnh địa của kẻ thù nên Hideyoshi buộc phải lên một kế hoạch chi tiết và cẩn thận.

Hideyoshi bắt đầu bằng cách chặt cây ở bờ đối diện của sông Nagara và tạo hình chúng thành các phần đúc sẵn của các bức tường và tháp của lâu đài. Sau đó, chúng được thả trôi sông trên bè và được tập hợp lại tại Sunomata trong vòng một đêm. Trên thực tế, lâu đài Sunomata chỉ là một khung xương với mặt tiền nhằm mục đích đe dọa tâm lý, gây bất ngờ và làm mất tinh thần đối phương. Người của Hideyoshi đã có thể nhanh chóng biến khung thành mỏng manh thành một lâu đài hoàn chỉnh.

Năm 1567, với sự trợ giúp của Hideyoshi, Nobunaga đã có thể phát động cuộc tấn công vào lâu đài Inabayama. Đội quân khoảng 5.000 quân của ông đã vượt sông Kiso và tiến thẳng đến thành trì của Tatsuoki và giành thắng lợi.

Lâu đài Sunomata hiện tại là một công trình được xây dựng lại vào năm 1991.

Lâu đài một đêm Sunomata hiện tại là một công trình được xây dựng lại vào năm 1991, mô phỏng theo Lâu đài Ogaki gần đó. Lâu đài đóng vai trò như một bảo tàng nêu bật lịch sử và tầm quan trọng của nó. Vào bên trong, người ta có thể nhìn thấy mô hình lâu đài thực sự trông như thế nào cùng với những bộ áo giáp và vũ khí của samurai thời đó. Lâu đài cũng là một trong những địa điểm lý tưởng nhất để ngắm hoa anh đào vào mùa xuân vì các bờ của lâu đài được bao phủ bởi hàng trăm cây anh đào.