Kỳ lạ tục lệ đeo đĩa vào môi của bộ tộc ở Ethiopia

Phụ nữ thuộc bộ tộc Mursi ở miền Nam Ethiopia có một tục lệ kỳ lạ là đeo đĩa vào môi dưới. Họ coi đó là tượng trưng cho vẻ đẹp của phái nữ.

25/05/2024 13:00 Thảo Nguyên (TH)

Với sự đa dạng văn hóa của hơn 20 bộ lạc cùng chung đường biên giới, thung lũng Omo ở Ethiopia trở thành một trong những điểm đến hấp dẫn nhất châu Phi.

Một trong số đó là bộ lạc Mursi, cộng đồng du mục chiếm giữ vùng đất giữa sông Mago và Omo, nổi tiếng với những phụ nữ khoét môi gắn đĩa đánh dấu sự trưởng thành. Nhiều du khách tới đây để được tận mắt chứng kiến phụ nữ Mursi đeo đĩa vào môi như một tiêu chuẩn của cái đẹp.

Theo tục lệ của bộ tộc Mursi, khoảng tầm 12-13 tuổi, các cô gái sẽ được những người thân giúp đỡ khoét môi, kéo dài môi dưới sao cho có thể đặt được một chiếc đĩa vào. Đầu tiên, họ rạch ra một phần ở môi dưới và đeo vào đó một chốt bằng gỗ. Trong vài tuần sau đó, vết thương sẽ lành lại và cái chốt được thay bằng một cái to hơn. Quá trình kéo rộng này cứ tiếp tục với những cái chốt lớn dần lên.

Khi cái lỗ ở môi dưới đã đủ rộng, cô gái sẽ phải đeo chiếc đĩa gỗ hay đất sét đầu tiên, có đường kính khoảng 4cm. Trong vòng 1 năm, nhiều chiếc đĩa to dần sẽ được thay thế vào và người phụ nữ được quyền quyết định họ muốn đeo đĩa rộng đến đâu.

Ky la tuc le deo dia vao moi cua bo toc o Ethiopia

Phụ nữ Mursi với chiếc đĩa đeo trên môi.

Chiếc đĩa cuối cùng có thể có đường kính từ 8 đến 20cm và một số người phụ nữ thậm chí phải đập bớt răng dưới để lấy chỗ cho những chiếc đĩa.

Những chiếc đĩa bằng đất sét, được gọi là dhebinya, được làm đơn chiếc và được trang trí nhiều họa tiết khác nhau. Chiếc đĩa cuối cùng mà một người phụ nữ đeo có thể là màu trắng, nhuộm đỏ hoặc đen. Những cô gái chưa chồng sẽ đeo đĩa bằng gỗ gọi là kiyo.

Ky la tuc le deo dia vao moi cua bo toc o Ethiopia-Hinh-2

Mặc dù rất đau đớn nhưng phụ nữ Mursi đều mong muốn được đeo đĩa bởi họ coi đó là tượng trưng cho vẻ đẹp của phái nữ.

Những phụ nữ đã có chồng phải đeo đĩa khi phục vụ đồ ăn cho chồng và trong những nghi lễ quan trọng như đám cưới, các trận chiến đấu…

Khi người chồng mất đi, chiếc đĩa sẽ bị vứt đi. Chiếc lỗ ở trên môi người phụ nữ được cho là có ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của cả bộ tộc: Sức khỏe của đàn gia súc, số phận của con cái…

Mặc dù rất đau đớn nhưng phụ nữ Mursi đều mong muốn được đeo đĩa bởi họ coi đó là tượng trưng cho vẻ đẹp của phái nữ. Người nào đeo được chiếc đĩa càng to thì càng đẹp và nhà gái sẽ nhận được càng nhiều bò từ nhà trai khi kết hôn.

Tuy nhiên, trong những năm gần đây, khi một số người được tiếp cận nền văn minh hiện đại, một số cô gái không còn để ngực trần và đeo đĩa vào môi nữa.

Ky la tuc le deo dia vao moi cua bo toc o Ethiopia-Hinh-3

Những phụ nữ đã có chồng phải đeo đĩa khi phục vụ đồ ăn cho chồng.

Ngoài tục đeo đĩa trên môi, người Mursi còn có truyền thống sơn cơ thể của họ bằng cách sử dụng đất sét và đá vôi trắng. Lớp sơn trên da không chỉ mang tính chất trang điểm, mà còn mang tính biểu tượng xua đuổi tà ma, đe dọa kẻ thù và thu hút người khác phái.

Người Mursi dùng đất sét bôi da, bởi đất có tác dụng chống nắng, còn đá vôi trắng có tác dụng chống côn trùng. Trước đây, khi không có gương soi, người Mursi thường vẽ chân dung cho nhau để biết được hình dáng khuôn mặt mình.

Ngày nay, một bộ phận phụ nữ Mursi vẫn đeo đĩa môi và coi tục lệ này là một phần di sản của bộ tộc, cũng như trở thành bản sắc văn hóa để thu hút khách du lịch.

>>> Mời độc giả xem thêm video: Kỳ lạ bộ lạc không có đàn ông, phụ nữ sinh con theo cách lạ

Thảo Nguyên (TH)

#đeo đĩa vào môi #bộ tộc Mursi #đeo chiếc đĩa gỗ #tục lệ

Kỳ lạ bộ tộc sống trên cây duy nhất trên thế giới

Bộ tộc Korowai nằm ở phía Đông Nam Papua, Indonesia, sinh sống ở những ngôi nhà được xây dựng chót vót trên ngọn cây, cách mặt đất khoảng từ 6-12 mét, cao nhất là 35 mét.

Ky la bo toc song tren cay duy nhat tren the gioi

Người Korowai sống cô lập hoàn toàn với thế giới bên ngoài, lần đầu tiên được phát hiện ra bởi nhà truyền giáo người Hà Lan vào những năm 1970.

Ky la bo toc song tren cay duy nhat tren the gioi-Hinh-2

Theo cuộc điều tra dân số Indonesia, bộ tộc sống trên cây này có gần 3.000 thành viên sinh sống rải rác trong khắp các cánh rừng ở Papua.

Ky la bo toc song tren cay duy nhat tren the gioi-Hinh-3

Bộ tộc Korowai giao tiếp với nhau bằng ngôn ngữ riêng và thường chỉ là những tiếng la hét, tiếng hú, tín hiệu khói, đánh dấu đường mòn và khả năng đọc dấu chân... Trong gần 3.000 người, chỉ có một số người Korowai có thể đọc và viết được.

Ky la bo toc song tren cay duy nhat tren the gioi-Hinh-4

Ở trong rừng rậm nên cuộc sống của họ không khác là bao so với thời nguyên thủy. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng bộ tộc này từng có tục săn đầu người và ăn thịt đồng loại.

Ky la bo toc song tren cay duy nhat tren the gioi-Hinh-5

Nạn nhân của họ thường là những kẻ thù ở các bộ tộc lân cận bị thương nặng sau những trận chiến, hoặc chính những người trong bộ tộc Korowai cũng có nguy cơ bị giết lấy thịt khi bị nghi là... phù thủy.

Ky la bo toc song tren cay duy nhat tren the gioi-Hinh-6

Điểm đặc biệt của bộ tộc này là họ thường làm nhà trên những cây có độ cao cách mặt đất từ 6 – 25 m và thậm chí 50m để để tránh các bộ tộc đối địch cũng như thú dữ.

Ky la bo toc song tren cay duy nhat tren the gioi-Hinh-7

Một ngôi nhà thường là nơi cư ngụ của 15 người. Đôi khi, họ phải dùng cọc chống để nơi ở thêm chắc chắn. Họ quan niệm người chết có thể trở về ngôi nhà bất kỳ khi nào.

Ky la bo toc song tren cay duy nhat tren the gioi-Hinh-8

Không chỉ có người thân trong gia đình, những con vật nuôi cũng được người Korowai mang lên cho sống chung như những thành viên trong nhà. Thông thường, một ngôi nhà sẽ có tuổi thọ khoảng 5 năm.

Ky la bo toc song tren cay duy nhat tren the gioi-Hinh-9

Những ngôi nhà xây bằng cành cây dễ cháy, vì vậy, khu vực nấu ăn được người Korowai thiết kế đặc biệt, nằm phía dưới ngôi nhà, trên mặt đất và có khoảng cách xa.

Ky la bo toc song tren cay duy nhat tren the gioi-Hinh-10

Người dân bộ lạc ăn mặc rất gần người nguyên thủy khi sử dụng lá cây làm quần áo.

Ky la bo toc song tren cay duy nhat tren the gioi-Hinh-11

Bột cọ Sago và ấu trùng là món ăn ưa thích của người Korowai. Ảnh: IT, DM.

Xem chi tiết

Bộ tộc ở sa mạc Sahara, phụ nữ được phép có nhiều bạn tình

Bộ tộc Tuareg sống rải rác ở sa mạc Sahara trong suốt hàng ngàn năm qua và duy trì nhiều tập tục độc đáo. Đặc biệt, phụ nữ bộ lạc này được phép có nhiều bạn tình, giữ tất cả tài sản sau ly hôn.

Bo toc o sa mac Sahara, phu nu duoc phep co nhieu ban tinh

Bộ tộc Tuareg còn được gọi với biệt danh "những người xanh giữa sa mạc”. Trong nhiều thế kỷ qua, bộ lạc du mục Tuareg đã đi khắp sa mạc Sahara, sống rải rác từ Libya cho đến Algeria, Niger và Mali của châu Phi.

Bo toc o sa mac Sahara, phu nu duoc phep co nhieu ban tinh-Hinh-2

Một trong những tập tục đặc biệt của bộ tộc này là mặc dù bộ lạc theo đạo Hồi, nhưng phụ nữ không phải đội khăn che mặt, đàn ông mới phải làm vậy.

Bo toc o sa mac Sahara, phu nu duoc phep co nhieu ban tinh-Hinh-3

Trước khi kết hôn, những cô gái người Tuareg có thể có nhiều bạn tình. Họ có thể thoải mái qua đêm với người đàn ông trong bộ lạc miễn là hai bên có tình cảm với nhau.

Bo toc o sa mac Sahara, phu nu duoc phep co nhieu ban tinh-Hinh-4

Vào ban đêm, người đàn ông sẽ cưỡi lạc đà đến chỗ người yêu. Họ sẽ có một đêm mặn nồng bên nhau. Dù biết tình nhân của con gái đến nhưng gia đình sẽ coi như không biết.

Bo toc o sa mac Sahara, phu nu duoc phep co nhieu ban tinh-Hinh-5

Trước khi mặt trời mọc vào sáng hôm sau, người đàn ông phải rời khỏi chỗ ở của cô gái. Sau đó, cô gái trong bộ tộc Tuareg có thể có quan hệ tình ái với những bạn tình khác mà không vấp phải chỉ trích.

Bo toc o sa mac Sahara, phu nu duoc phep co nhieu ban tinh-Hinh-6

Khi quyết định lấy một người đàn ông làm chồng, cô gái sẽ tuyên bố với mọi người và mở tiệc. Khi trở thành một gia đình, người chồng phải nghe theo vợ.

Bo toc o sa mac Sahara, phu nu duoc phep co nhieu ban tinh-Hinh-7

Điều này xuất phát từ việc phụ nữ bộ tộc Tuareg nắm trong tay nhiều quyền lực và nhiều tài sản.

Bo toc o sa mac Sahara, phu nu duoc phep co nhieu ban tinh-Hinh-8

Ở bộ tộc Tuareg, người chồng không thể để con cái theo họ của mình. Thay vào đó, các con sẽ theo họ mẹ.

Bo toc o sa mac Sahara, phu nu duoc phep co nhieu ban tinh-Hinh-9

Nếu ly hôn thì người vợ sẽ được giữ phần lớn của cải cũng như con cái. Trong khi đó, người đàn ông sẽ trở về nhà bố mẹ đẻ và chỉ được mang theo lạc đà.