Abdelhamid Abaaoud là kẻ cầm đầu nhóm nghi phạm tổ chức tấn công liên hoàn tại Paris vào đêm 13/11. Ảnh: Bloomberg.

Trước khi trở thành kẻ chủ mưu vụ khủng bố Paris diễn ra hồi tháng trước, Abdelhamid Abaaoud, 28 tuổi, tham gia vào một băng trộm cực đoan. Kẻ cầm đầu của nhóm này có biệt danh là "Santa Claus".

Giới chức cho biết, băng nhóm gồm những thanh niên trẻ, sẵn sàng tới Iraq và Syria chiến đấu. Những kẻ này tấn công khách du lịch, cướp đồ nhằm chuẩn bị tiền cho các chuyến đi tới khu vực đầu não của IS, tạo thành một "khu vực mới" trong các hoạt động của tổ chức khủng bố này.

Đặc điểm đó khác biệt hoàn toàn so với những gì mà al-Qaeda thường làm, chỉ tuyển các tân binh ngoan đạo và các nhà tài trợ nước ngoài giàu có. Điều này đặt ra một thách thức mới đối với chính quyền các nước phương Tây.

Tái phạm tội

Abaaoud, con trai của người nhập cư Morocco, là một kẻ phạm tội nhiều lần. Y bị đuổi khỏi nhà khi mới 16 tuổi và trở nên cực đoan khi tới Syria chiến đấu vào năm 2013. Khi quay về Bỉ, y tiếp tục hành nghề trộm cướp và sử dụng số tiền kiếm ra để chi trả một chuyến đi khác vào tháng 1/2014. Lần này, y đi cùng Younes, em trai 13 tuổi, một quan chức tình báo cấp cao giấu tên cho biết.

Nhà chức trách cho hay, mạng lưới khủng bố mà Abaaoud xây dựng tại Paris tách biệt với mạng lưới ở Bỉ nhằm tấn công châu Âu. Mạng lưới tại Paris tuyển dụng tân binh và tài trợ cho chuyến đi của các chiến binh tới lục địa này.

Một số kẻ tấn công thủ đô nước Pháp từng là tội phạm hình sự. 2 trong số đó, Brahim Abdeslam - kẻ đánh bom tự sát vào đêm 13/11 tại Paris - và em trai Salah Abdeslam đang chạy trốn, từng sở hữu một quán cafe ở thành phố Brussels. Quán này phải đóng cửa hồi tháng 8 vì liên quan đến hoạt động buôn bán ma túy.

Một quan chức Pháp cho biết, xét nghiệm pháp y phát hiện dấu vết của Captagon, một loại ma tuý tổng hợp, trong thi thể của những kẻ tấn công, dù đạo Hồi cấm sử dụng các chất độc hại.

"Tổ chức của Osama bin Laden thường không liên quan đến tội phạm. Đây là một trào lưu mới trong thế giới khủng bố", Mohammad Mahoud Ould Mohamedou, Phó giám đốc Trung tâm Chính sách Bảo mật tại Geneva, nói.

Từ tội phạm nhỏ tới cực đoan

“Cảnh sát đã nhận được một thông báo rằng một người phụ nữ được cho là giống với 'góa phụ trắng' Samantha Lewthwaite đã làm thủ tục đăng ký lại khách sạn Bannatyne, Darlington vào ngày 26/12. Cuộc điều tra đang được tiến hành”, người phát ngôn cảnh sát Durham cho biết ngày 5/1.

"Góa phụ trắng" thánh chiến Lewthwaite là vợ của Germaine Lindsay - kẻ đánh bom tự sát tấn công London ngày 7/7/2005 – được cho là đã sát hại 400 người. Lewthwaite đã trở thành “cánh tay phải” của nhóm khủng bố al-Shabaab ở Somalia và là một trong những nghi phạm khủng bố đang bị truy nã gắt gao nhất thế giới.

Trong ấn phẩm mới nhất trên tạp chí Dabiq, nhóm phiến quân Nhà nước Hồi giáo đã xác nhận rằng, đao phủ khét tiếng IS Abu Muharib Al-Muhajir, người “đã gây xôn xao trên khắp thế giới với biệt danh là John Thánh chiến, đã thiệt mạng trong một cuộc không kích do máy bay không người lái thực hiện ngày 12/11/2015 ở thành trì Raqqa.

Đao phủ IS John Thánh chiến (phải) xuất hiện trong một đoạn video.