Ngày Tết, gia đình tôi rất đông khách và tôi thường mua bát đĩa, hộp nhựa dùng một lần. Dùng xong chỉ cần dọn bỏ thùng rác, không cần rửa nên rất tiện lợi. Việc dùng chén, bát, dĩa ăn một lần có hại gì không. Xin cảm ơn bác sĩ! (Huỳnh Thu Thảo - Tiền Giang)

Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Minh Đức, Bệnh viện Ung bướu TP.HCM, tư vấn:

Trong các dịp lễ Tết, tiệc ở gia đình, cơ quan nhiều người chọn bát, đĩa, ly, chai, muỗng, ống hút dùng một lần. Tuy nhiên, chúng ta phải biết rằng sau khi sản xuất từ máy, đồ nhựa này được đóng gói và đưa ngay ra thị trường tiêu thụ. Trên bề mặt của những chén, đĩa, ly, chai, muỗng, ống hút bám đầy các vi hạt nhựa (microplastic). Những vi hạt này sẽ vào cơ thể qua đường ăn uống và là tác nhân của rất nhiều loại ung thư nguy hiểm như đại tràng, phổi, gan.

Nhiều nghiên cứu khoa học cho thấy trên bề mặt chén đĩa nhựa hoặc chai nước nhựa có chứa đến hàng triệu vi hạt nhựa và dễ dàng bám vào đồ ăn hoặc lơ lửng trong nước. Về cơ chế, những vi hạt nhựa này có kích thước bé hơn cả hồng cầu nên chúng dễ dàng xâm nhập vào thành đại tràng, thành mạch máu, thành phế quản và kích hoạt phản ứng viêm nhiễm mạn tính, oxy hóa, tổn thương chuỗi ADN nếu chúng ta tiếp xúc với chúng nhiều lần và trong khoảng thời gian dài nhiều năm. 

Các loại đồ dùng này trong môi trường tự nhiên biến hoại và phóng thích các hạt vi nhựa vào không khí làm bầu không khí ô nhiễm. Từ đó cũng sẽ làm tăng nguy cơ ung thư phổi.

Trên bề mặt của những chén, đĩa, ly, chai, muỗng, ống hút bám đầy các vi hạt nhựa (microplastic). Ảnh: Bing AI

Cách tốt nhất là chúng ta không nên sử dụng đồ nhựa dùng một lần. Nếu phải sử dụng bạn cần lưu ý một số thói quen tốt như sau:

Trước khi bày thức ăn lên chén, đĩa nhựa dùng 1 lần, bạn nên rửa lại bằng nước hoặc có thể dùng khăn ướt, khăn giấy ướt, hoặc khăn giấy khô để lau chùi bề mặt.

Đối với muỗng hoặc ống hút nhựa, bạn nên xả nước trước khi sử dụng. Bạn nên thay thế dần các loại đồ nhựa dùng một lần bằng đồ thủy tinh, đồ sứ trắng không có nhuộm màu lòe loẹt.