Nắm 3 vị tướng này trong tay, Tổng thống Syria có bị lật đổ?

Ngày 8/12, biến động lớn ở Syria một lần nữa khiến thế giới chứng kiến khoảnh khắc thay đổi cục diện thế kỷ. Sau khi Quân đội Mỹ rút khỏi Afghanistan, cảnh tượng quân Chính phủ Afghanistan nhanh chóng sụp đổ lại tái hiện ở Syria: chỉ trong vòng mười ngày ngắn ngủi, lực lượng phản chính phủ đã chiếm được Damascus mà không cần giao tranh. Ảnh: Anadolu Agency.

Quân đội Chính phủ Syria từng bị lực lượng nổi dậy áp sát đến vùng ngoại ô cách thủ đô 5km, nhưng đã cầm cự suốt hơn 10 năm, giờ đây lại tan rã hoàn toàn. Ảnh: Reuters.

Được biết Tổng tư lệnh Quân đội Chính phủ Syria, Bashar al-Assad, hiện đang ở Moscow. Nếu phải tổng kết lại những biến động lớn trong 10 ngày qua, hẳn ông sẽ nghĩ đến ba người có khả năng thay đổi quá trình của biến động này. Ảnh: Reuters.

Người đầu tiên là Tướng Qasem Soleimani, một nhân vật nổi tiếng của Iran và là người sáng lập Lữ đoàn Quds, lực lượng đặc nhiệm của Vệ binh Cách mạng Iran. Với vai trò là người chịu trách nhiệm huấn luyện và hỗ trợ các lực lượng vũ trang chống Israel, ông từng phụ trách chỉ đạo các hoạt động hỗ trợ của Iran đối với Quân đội Chính phủ Syria. Ảnh: EPA.

Nhiều nhà quan sát quốc tế cho rằng vào năm 2015, khi Quân đội Chính phủ Syria đối mặt với thời điểm nguy hiểm nhất, chính ông Soleimani đã đóng vai trò kết nối và thúc đẩy sự hợp tác giữa Lực lượng Không quân Nga và Lữ đoàn Quds Iran tại Syria. Ảnh: Reuters.

Nhờ đó, không chỉ đảm bảo chính quyền Syria không bị lật đổ, mà ông còn tích hợp một lượng lớn lực lượng dân quân Iraq thành các lực lượng ủng hộ chính quyền Syria. Kết quả là quân đội chính phủ đã giành lại được nhiều vùng lãnh thổ rộng lớn, đẩy lực lượng nổi dậy vào khu vực nhỏ hẹp ở tỉnh Idlib. Ảnh: Tablet Magazine.

Nếu không có vụ ám sát vào đầu tháng 1/2020, khi Tướng Soleimani bị Quân đội Mỹ ám sát và nếu ông vẫn còn sống đến hôm nay, tình hình Syria có lẽ đã rất khác. Không chỉ lực lượng mặt đất của Iran tại các cứ điểm ở Syria sẽ được kiểm soát ở một đẳng cấp khác, mà chỉ riêng mạng lưới tình báo mạnh mẽ dưới quyền ông cũng đã có thể đưa ra những đánh giá chính xác hơn về cục diện chiến trường. Ảnh minh họa.

Chỉ cần đảm bảo rằng các lực lượng tinh nhuệ của Quân đội Chính phủ Syria không tấn công liều lĩnh và giữ vững các cứ điểm quan trọng, chiến sự tại Syria hẳn sẽ có kết cục khác. Ảnh: DPA.

Ngoài Tướng Soleimani, nhân vật thứ hai mà ông Assad có lẽ nghĩ đến là Yevgeny Prigozhin, nhà sáng lập công ty Wagner. Sau khi Quân đội Nga triển khai tại Syria và đạt được nhiều chiến thắng vang dội, lực lượng vũ trang tư nhân Wagner của Prigozhin đã đóng vai trò rất quan trọng. Ảnh: Wagner Group.

Nhờ vào mạng lưới kinh doanh của mình, ông đã không chỉ liên kết các thành viên trong các nhóm lợi ích của Syria để tạo ra sức mạnh tổng hợp mà còn giúp Chính phủ Syria tổ chức được mạng lưới đối tác rộng khắp và quan trọng nhất là thu về nguồn ngân sách quân sự rất cần thiết. Ảnh: CNN.

Trong cuộc khủng hoảng hiện tại, việc Quân đội Chính phủ Syria tan rã nhanh chóng có một phần nguyên nhân lớn là chính sách tăng lương khẩn cấp của ông Bashar không phát huy hiệu quả. Những binh sĩ vốn đã không được hưởng đãi ngộ tốt từ trước nay đã chọn cách từ bỏ kháng cự. Ảnh: UPI.

Nếu ông Prigozhin vẫn còn ở Syria, dù không thể kiểm soát toàn bộ quân đội chính phủ, ông hoàn toàn có thể tổ chức được một lực lượng tinh nhuệ khoảng 50.000 người. Điều này từng được chứng minh qua trận chiến nổi tiếng ở Bakhmut (Ukraine), nơi lực lượng dưới quyền ông lên đến hàng chục nghìn người. Ảnh: Sky News.

Tuy nhiên, dù là Soleimani hay Prigozhin, cả hai đã biến mất khỏi tầm nhìn của công chúng từ lâu. Đến hiện tại, người mà ông Assad thực sự cần chính là nhân vật thứ ba: Tướng Sergei Surovikin nổi tiếng của Nga. Ảnh: Bộ Quốc phòng Nga.

Năm 2017, chính trong thời gian Tướng Surovikin đảm nhận vai trò Tổng tư lệnh Quân đội Nga tại Syria, dưới sự hỗ trợ của Tướng Soleimani và Prigozhin, ông đã chỉ đạo Quân đội Chính phủ Syria chiến đấu kiên cường, không chỉ ổn định được cục diện chiến trường mà còn giành lại được nhiều vùng lãnh thổ rộng lớn. Ảnh: Getty Images.

Điều quan trọng nhất là, mặc dù Surovikin nổi tiếng với lối tác chiến quyết liệt trên chiến trường Syria, nhưng ông luôn hành động rất cẩn trọng và luôn chuẩn bị trước các biện pháp phòng ngừa kỹ lưỡng. Ảnh: Reuters.