![]() |
Bệnh viện mắt Bình Tâm. |
Luật sư Hoàng Tùng, đoàn luật sư TP. Hà Nội cho rằng, lợi dụng thời điểm diễn biến phức tạp bởi dịch COVID-19, thời gian qua, tại một số địa phương chịu ảnh hưởng bởi dịch liên tiếp xuất hiện hành vi vi phạm về khai báo gian dối để trục lợi Bảo hiểm xã hội; Bảo hiểm y tế … Qua sự việc BHXH tỉnh Thanh Hóa đã phát hiện ra nhiều trường hợp qua đời nhưng vẫn phát sinh chi phí BHYT đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới việc bảo vệ quyền lợi chính đáng, hợp pháp của tổ chức, cá nhân.
"Trong mọi trường hợp, hành vi dùng thẻ BHYT của người khác để khám, chữa bệnh đều không được pháp luật cho phép, nếu cố tình vi phạm có thể bị xử phạt hành chính hoặc chịu trách nhiệm hình sự về mức vi phạm của mình" - luật sư Tùng nói và cho biết, trục lợi BHYT đã không còn là vấn đề mới. Từ năm 2017, ngành BHXH đã có hệ thống thông tin giám định giám sát toàn bộ lịch sử khám chữa bệnh của bệnh nhân. Chỉ cần lên hệ thống này kiểm tra thông tuyến, sẽ dễ dàng nhận biết được bệnh nhân đã khám ở cơ sở nào, được thực hiện các cận lâm sàng và kê đơn thuốc nào trước đó. Đồng thời, bệnh viện thực hiện đối chiếu CMND, giấy tờ tùy thân với thẻ BHYT. Vì vậy để phát hiện ra đối tượng có hành vi trục lợi là không khó.... Mặc dù việc kiểm tra này chỉ mất rất ít thời gian, nhưng trên thực tế không ít bệnh viện vẫn để “lọt” bệnh nhân trục lợi BHYT do thiếu cập nhật phần mềm tra cứu kịp thời, nhân viên thiếu trách nhiệm rà soát….
Các bệnh viện không quản lý bệnh nhân chặt chẽ, kiểm soát lịch sử khám chữa bệnh của bệnh nhân. Hiện giờ đã thông tuyến, bệnh nhân họ có quyền đi tất cả các cơ sở khám chữa bệnh theo nhu cầu, bệnh lý của họ nhưng không được trùng lặp. Bên cạnh đó BHXH đã thực hiện hệ thống công nghệ thông tin, công nghệ để kiếm soát mà nhân viên bệnh viện không chịu sử dụng các công cụ đó thì phải chịu.
Bên cạnh đó, hiện nay không có quy định nào của pháp luật về việc phải cập nhật thông tin báo tử cá nhân lên cơ sở dữ liệu về BHYT. Vì vậy việc một người đã từng khám chữa bệnh ở một cơ sở y tế, sau đó mất nhưng không được cập nhật vào cơ sở dữ liệu của BHYT thì đi thì cơ sở y tế đó hoàn toàn có thể làm giả hồ sơ để trục lợi BHYT. Như vậy, cùng với sự quản lý lỏng lẻo của các bệnh viện, thiếu sót quy định pháp luật về việc khai tử của một cá nhân đã gây ra những sự việc trục lợi gây thất thoát cho quỹ BHYT quốc gia. Cần thiết khắc phục sự thiếu sót này bằng việc bổ sung quy định về nhiệm vụ cập nhật thông tin khai tử cá nhân của bộ phận tư pháp quản lý sơ sở dữ liệu cá nhân tại các địa phương cấp xã/phường.
Cùng với đó, Điều 84 của Nghị định 117 quy định hành vi vi phạm quy định về sử dụng thẻ BHYT trong khám bệnh, chữa bệnh. Cụ thể, phạt tiền đối với hành vi cho người khác mượn hoặc sử dụng thẻ BHYT của người khác trong khám bệnh, chữa bệnh theo một trong các mức sau: từ 1-2 triệu đồng đối với trường hợp vi phạm nhưng chưa làm thiệt hại đến quỹ BHYT; từ 3-5 triệu đồng đối với trường hợp vi phạm làm thiệt hại đến quỹ BHYT. Ngoài ra, người vi phạm còn phải thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả là hoàn trả số tiền đã vi phạm vào tài khoản thu của quỹ BHYT (nếu có).
Sử dụng thẻ BHYT của người khác, có thể bị phạt tù. Đặc biệt, Bộ luật Hình sự 2015 chính thức có hiệu lực, trong đó quy định rõ mức phạt khi dùng thẻ BHYT của người khác tại Điều 215 như sau:
- Sử dụng thẻ BHYT của người khác khám, chữa bệnh để hưởng chế độ BHYT trái quy định, chiếm đoạt tiền BHYT từ 10 - 100 triệu đồng hoặc gây thiệt hại từ 20 - 200 triệu đồng mà không thuộc trường hợp quy định tại một trong các Điều 174, 353 và 355 của Bộ luật Hình sự 2015, thì bị phạt tiền từ 20 - 100 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng - 02 năm.
- Phạm tội có tổ chức; Có tính chất chuyên nghiệp; Chiếm đoạt tiền BHYT từ 100 - 500 triệu đồng hoặc gây thiệt hại từ 200 - 500 triệu đồng… thì bị phạt tiền từ 100 - 200 triệu đồng hoặc phạt tù từ 01 - 05 năm.
- Chiếm đoạt tiền BHYT hoặc gây thiệt hại trên 500 triệu đồng thì bị phạt tù từ 05 - 10 năm.
- Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10 - 100 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 - 05 năm.
Nguồn: PLO