Nhà khoa học không phải “con buôn“

(Kiến Thức) - Các dự án hỗ trợ phát triển khoa học công nghệ nhiều không xuể, nhưng số nhà khoa học được tài trợ chỉ đếm trên đầu ngón tay.

PGS.TS Phạm Văn Nho, Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội cho biết, ông có một số sản phẩm từ nano có tính ứng dụng cao như khẩu trang nano, xịt nano khử khuẩn... Ban đầu, để được lưu hành trên thị trường phải mất quá nhiều thủ tục, ông tìm cách liên kết với các đối tác ngoài nước để tiêu thụ sản phẩm. Vì là sản phẩm tốt, rẻ nên bán chạy, nhưng các thủ tục hải quan, xuất nhập khẩu quá rườm rà, nên sau đó ông phải mở công ty riêng để bán. Có công ty, khâu phân phối lại vô cùng phức tạp, chiếm đến 50 - 60% giá thành sản phẩm. Ông tìm cách nhờ các dự án hỗ trợ phát triển khoa học, nhưng vẫn không tìm được lối ra.
Sản phẩm của các nhà khoa học vào thực tế gặp nhiều khó khăn.
Sản phẩm của các nhà khoa học vào thực tế gặp nhiều khó khăn. 
"Các dự án này rất khó tiếp cận, nó mang nặng tính xin cho. Mà nhà khoa học có đủ lòng tự trọng để không đi xin, không đi "chạy". Để được hỗ trợ, người ta phải "chạy", phải có mối quan hệ quen biết, phải luồn lách... Khâu nào cũng phải tiền thì mới xong được. Mà tôi thì không làm được điều đó", PGS.TS Phạm Văn Nho chia sẻ. Hệ quả là những sản phẩm được làm ra có hàm lượng chất xám cao, do nhà khoa học Việt Nam chế tạo, bỏ tiền túi ra sản xuất, nhưng vẫn không thể bán được, vẫn chẳng ai biết đến. Theo lời của PGS.TS Phạm Văn Nho thì ông không có tiền tỷ để bỏ ra quảng cáo, trong khi có những sản phẩm rất vớ vẩn được quảng cáo thì hàng triệu người mua. Đã đến lúc ông thấy oải, thấy nản vì ông không thể đảm đương được việc vừa là một nhà khoa học, vừa là một "con buôn".
Các dự án đầu tư hỗ trợ phát triển KH&CN mỗi năm ngốn không ít tiền của Nhà nước, hàng chục tỷ đồng được phía đối tác nước ngoài hỗ trợ hằng năm. Thế nhưng, các nhà khoa học vẫn từng ngày ngóng chờ được giúp đỡ, các sản phẩm nghiên cứu ra chờ có tiền để ra thị trường. Tiền đâu, vẫn cứ là câu chuyện đầu tiên. 

Nhà khoa học ở đâu?

Ảnh minh họa.
Ảnh minh họa. 

Ông lão già nua, gày gò, một nông dân chân đất thực sự mà mày mò chế tạo được chiếc máy thô sơ từ những vật liệu sẵn có để tách được hạt ngô, tuốt được lúa... đỡ được bao nhiêu sức người. Ông không những tự tách ngô của nhà mình mà còn mang máy đi làm cho bà con quanh vùng. 

Lại nữa, một nông dân ở Nam Bộ đã nghĩ ra cách chế biến quả bần, loại quả thường dùng để nấu canh chua, thành sản phẩm chế biến sẵn có thể đưa đi xa, còn xuất ra cả nước ngoài. Loại quả chua tưởng nếu không dùng nấu canh thì cũng bỏ đi, vậy mà được người phụ nữ nông dân đó xát ra thành bột và cô lại, đóng vào hộp để mỗi lần nấu canh, nấu lẩu chỉ cần cho một chút vào... rất tiện lợi. Và sản phẩm này đã trở thành đặc sản của địa phương. 

Thiếu nhà khoa học tỷ phú

(Kiến Thức) - "Đầu tư vào khoa học đương nhiên là mạo hiểm. Làm 10 thành công 2 đã là nhiều lắm rồi", ông Đỗ Tiến Dũng, Giám đốc Quỹ Phát triển KH&CN Quốc gia chia sẻ.

Được cùng hưởng, thua cùng chịu
Bộ KH&CN đang thí điểm xây dựng quỹ đầu tư mạo hiểm vào năm 2014, nhằm giúp "Đề án Thung lũng Silicon của Mỹ" được thực hiện thành công ở Việt Nam và đưa nghiên cứu vào ứng dụng thực tiễn. Theo đó sẽ hỗ trợ vốn cho doanh nghiệp phát triển công nghệ từ khi còn là ý tưởng. Nhà đầu tư sẽ cùng hưởng lợi với nhà khoa học nếu đề tài nghiên cứu thành công. Ngược lại sẽ cùng chia sẻ rủi ro. Quan điểm của ông thế nào về việc đầu tư mạo hiểm trong KH&CN ở Việt Nam?

Tin mới