Chiều 17/3, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) phối hợp cùng UBND tỉnh Sóc Trăng tổ chức diễn đàn "Kết nối giao thương, xúc tiến tiêu thụ hành, hành tím".
Theo đại diện Cục Trồng trọt, Bộ NN-PTNT, diện tích trồng hành tại Việt Nam ước tính khoảng 15.000 ha, tập trung tại các tỉnh Hải Dương, Sóc Trăng, Ninh Thuận, Quảng Ngãi… Trong đó, Hải Dương là nơi có sản lượng lớn nhất cả nước (110.000 tấn) dù diện tích canh tác đứng thứ 2 (5.700 ha), thu hoạch thời điểm tháng 1-2 hằng năm. Sóc Trăng là nơi có diện tích trồng hành tím lớn nhất cả nước (6.500 ha), sản lượng ước tính 90.000 tấn, thu hoạch vào tháng 12 năm trước đến tháng 3 năm sau.
Đại diện Cục Trồng trọt cho biết do hành củ thu hoạch rộ cùng một thời điểm nên áp lực tiêu thụ rất lớn nên nhiều lúc giá hành củ xuống thấp. Do đó, rất cần có quy trình bảo quản hành củ để có thể lưu trữ được hành củ, bán ra thị trường quanh năm.
Ông Lê Vương Quốc, Phó Giám đốc Công ty CP Gimex Việt Nam, nêu thực tế là đa số hành củ Trung Quốc, Ấn Độ thường rẻ hơn Việt Nam khoảng 50%. Về mẫu mã, loại hành 1 củ được thế giới ưa chuộng nhiều do dễ bóc vỏ chế biến, trong khi ta lại trồng loại hành 1 củ có nhiều tép, khó làm sạch vỏ và khi tách ra thì lại quá nhỏ.
Bà Phạm Thị Đào, Phó Giám đốc Sở NN-PTNN tỉnh Hải Dương, thông tin hành củ được bà con trồng chủ yếu tại huyện Kinh Môn, Nam Sách, Kim Thành và TP Hải Dương. Về tiêu thụ, giá hành đầu vụ (từ cuối tháng 12-2022 đến hết tháng 1-2023) ở mức từ 25.000 - 27.000 đồng/kg (cao hơn cùng kỳ năm trước từ 5.000-7.000 đồng/kg), từ đầu tháng 2 đến nay, giá bán dao động từ 15.000 - 18.000 đồng/kg đem lại cho người trồng lợi nhuận từ 170- 270 triệu đồng/ha. Tuy nhiên, theo bà Đào, sản xuất tiêu thụ hành của Hải Dương chủ yếu là thủ công, chưa có hệ thống kho bảo quản hiện đại nên tỷ lệ hao hụt cao. Việc xây dựng chuỗi liên kết còn hạn chế, chủ yếu tiêu thụ trong nước, thiếu tính ổn định…
Trồng hành có thể mang lại hiệu quả cao nhưng chưa bền vững về tiêu thụ
Ông Trần Trọng Khiêm, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT Sóc Trăng, cho hay hành tím là đặc sản của Sóc Trăng. Trước Tết Nguyên đán, giá hành tím dao động từ 38.000 - 45.000 đồng/kg hiện giảm còn 15.000 – 26.000 đồng/kg. Theo ông Khiêm, đây là thời điểm hành bước vào giai đoạn thu hoạch rộ, do đó, với sản lượng lớn, tỉnh mong được phát triển liên kết tiêu thụ sản phẩm với tất cả các địa phương, doanh nghiệp, siêu thị... trên cả nước.
Tại diễn đàn, nhiều đại biểu cũng nhìn nhận hành tím Việt Nam là đặc sản, giá thành cao nên cần tìm kiếm kênh tiêu thụ phù hợp thay vì cạnh tranh giá rẻ. Bà Lý Kim Chi, Chủ tịch Hội Lương thực – Thực phẩm TP HCM, cho rằng chỉ cần xây dựng kho lạnh tại vùng nguyên liệu thì có thể kéo dài thời gian lưu trữ hành củ.
