Củ sâm Ngọc Linh 100 tuổi được khai thác tự nhiên ở dãy Ngọc Linh có chiều dài khoảng 40cm, thân có 95 đốt.

Củ sâm Ngọc Linh gần 100 tuổi được đặt trong một vỏ sò nghìn năm tại Hội chợ ẩm thực đang diễn ra trên phố Trịnh Công Sơn (quận Tây Hồ, Hà Nội). Ảnh: Dân Việt.

Gần đây, để tăng cường sức khỏe, phòng chống dịch bệnh, nhiều người rỉ tai nhau về một loại sâm, được cho là "báu vật" của sức khỏe, đó là sâm Ngọc Linh. Vậy thực hư công dụng của sâm Ngọc Linh như thế nào?

Nhiều năm qua, các nhà khoa học trong và ngoài nước đã chứng minh sâm Ngọc Linh là loại sâm quý hiếm và tốt nhất thế giới hiện nay, bên cạnh sâm của Triều Tiên, Trung Quốc và Mỹ.

Môi trường sống của sâm Ngọc Linh đòi hỏi rất cao, độ cao từ 1200m so với mực nước biển, khí hậu mát lạnh quanh năm, đất đai hoang sơ, giữ nguyên cấu trúc của rừng nguyên sinh. Và vùng núi Ngọc Linh thuộc địa phận tỉnh Quảng Nam chính là nơi mà sâm phù hợp để sinh trưởng nhất. Tuổi của sâm được xác định nhờ vào những vết sẹo trên thân sâm, hay còn gọi là mắt sâm (3 năm đầu tiên chỉ có 1 vết). Sâm càng nhiều tuổi thì càng quý giá.

Theo kết quả nghiên cứu từ năm 1978 của Bộ Y Tế, sâm Ngọc Linh có số lượng Saponin cao hơn nhiều lần so với các loại sâm khác trên thế giới với 52 loại Saponin. Trong đó, hoạt chất Saponin MR2 hoạt động như chất kháng sinh chiếm tới một nửa hàm lượng tổng đã được công nhận là có khả năng chống lại tế bào ung thư (theo tạp chí dinh dưỡng số ra năm 1995 của Mỹ). Giúp người bệnh tăng cường hệ miễn dịch, giảm đau, giảm các tác dụng phụ của liệu pháp hoá- xạ trị như ăn ngủ kém, rụng tóc, da khô, thiếu máu... nâng cao thể trạng, kéo dài sự sống.. Điều này tạo nên sự khác biệt và làm tăng giá trị của sâm Ngọc Linh so với các loại sâm khác trên thế giới.

Hoạt chất Saponin MR2 có tên gọi đầy đủ là Majonosid-R2 thuộc nhóm Ocotillol, phần lớn nằm ở bộ phận dưới đất của cây, rất quý hiếm, có tác dụng giảm căng thẳng mệt mỏi rõ rệt, giảm quá tải các hoạt động của hệ thần kinh và các nội tiết tố ngăn ngừa và đẩy lùi những bệnh do stress gây ra. Hơn nữa, các nhà khoa học đã chứng minh sâm Ngọc Linh có tác dụng hỗ trợ bảo vệ gan, bảo vệ tế bào và cải thiện các bệnh lý về tiểu đường, men gan cao, mỡ máu, cao huyết áp, tim, phổi. Với những người cao tuổi, người suy giảm hệ miễn dịch, mắc nhiều bệnh lý nền nếu sử dụng Sâm thường xuyên sẽ giúp tăng cường sức đề kháng để chống chọi với các virus gây bệnh, nhất là virus corona cực kỳ nguy hiểm.

Với những người cao tuổi, người suy giảm hệ miễn dịch, mắc nhiều bệnh lý nền nếu sử dụng Sâm thường xuyên sẽ giúp tăng cường sức đề kháng để chống chọi với các virus gây bệnh, nhất là virus corona cực kỳ nguy hiểm. Ảnh: Vietnamnet.

Hiện nay nhiều người muốn sử dụng sâm Ngọc Linh để bồi bổ cơ thể. Tuy nhiên, một bác sĩ nghiên cứu về y học cổ truyền công tác tại TP HCM khuyến cáo không phải ai cũng có thể dùng sâm Ngọc Linh mà nên sử dụng đúng thời điểm và đúng đối tượng, không nên quá lạm dụng. Việc bổ sung liên tục bất kỳ loại thảo dược nào trong thời gian dài đều không được khuyến khích và sâm cũng không ngoại lệ.

Sâm Ngọc Linh thích hợp dùng cho người bị suy nhược cơ thể, trẻ còi xương, suy dinh dưỡng, người già, người bị thiếu máu, mới ốm dậy, nam giới cần tăng cường chức năng sinh dục, nữ giới muốn trẻ hóa… Có thể dùng trực tiếp sâm tươi hoặc phơi khô ngâm với mật ong, rượu...

Tuy nhiên, loại sâm này không nên dùng cho phụ nữ mang thai vì nó làm tăng nội tiết tố sinh dục dễ gây co bóp thành tử cung, ảnh hưởng xấu đến thai nhi. Sâm có tính mát nên những người đang bị đau bụng thể hàn như tiêu chảy, lạnh bụng… tránh sử dụng. Trẻ quá nhỏ cũng không nên dùng vì cơ thể còn yếu ớt khó có thể hấp thụ được lượng dưỡng chất dồi dào từ sâm. Trẻ thấp còi, suy nhược muốn sử dụng nên tham khảo ý kiến bác sĩ.

Lưu ý: Tránh dùng sâm ngay trước khi ngủ vì sẽ khiến cơ thể tỉnh táo, bồn chồn, phấn khích khó đi vào giấc ngủ.