Tại sao lính Ukraine thích súng máy Liên Xô hơn phương Tây?

Theo Sputnik, ở hướng bắc Kharkov, miền đông Ukraine vào sáng sớm thời tiết đã rất lạnh. Đội tuần tra của Nga bất ngờ bị hỏa lực của quân Ukraine ở cự ly gần bắn cắt mặt, và một trận chiến khốc liệt ngay lập tức bắt đầu.

Quân Nga nhận thấy đơn vị Ukraine này cực kỳ thiện chiến. Họ đều là những cựu binh và giỏi cận chiến bằng súng trường tấn công và lựu đạn. Lực lượng của Nga lập tức gọi tăng viện hỏa lực và lực lượng dự bị từ tuyến sau, tiến hành bao vây, chia cắt và nhanh chóng áp sát mục tiêu, tạo thành vòng vây; quyết tâm tiêu diệt quân Ukraine.

Cuối cùng, phân đội tuần tra của Nga dưới sự yểm trợ của hỏa lực và các tay súng bắn tỉa, đã đánh bật quân Ukraine khỏi trận địa dọc theo khu rừng. Sau đó quân Nga chỉ tìm thấy một số thi thể do quân Ukraine bỏ lại trên trận địa, có băng tay hình cờ Mỹ.

Lính Nga đã không tìm thấy giấy bất kỳ giấy tờ tùy thân, hộ chiếu hay các vật dụng khác trên thi thể những binh lính Ukraine thiệt mạng. Những người thiệt mạng rất có thể là lính Mỹ đã nghỉ hưu, hoặc lính đánh thuê chuyên nghiệp có kinh nghiệm chiến đấu dày dặn.

Trên thực tế, trên chiến trường Nga-Ukraine, binh sĩ Ukraine ưa chuộng súng máy RPK-74 5,45 mm của Liên Xô. Bởi vai trò chiến thuật của súng máy hạng nhẹ Liên Xô hoàn toàn khác với súng máy phương Tây. Loại súng máy phổ biến của phương Tây thường là loại đạn được nạp bằng dây tiếp đạn, nên thường có trọng lượng lớn hơn.

Trong các cuộc chiến chống quân nổi dậy ở Trung Đông và Afghanistan, lính phương Tây chú trọng hơn đến khả năng bắn chính xác của súng máy, dù súng có trọng lượng nặng hơn cũng không thành vấn đề; và càng không có vấn đề gì, nếu chúng chính xác hơn. Chỉ cần nó có thể tiêu diệt chính xác quân nổi dậy ở khoảng cách trung bình và xa, thì đó là một khẩu súng máy tốt. 

Dù sao, quân nổi dậy ở Trung Đông không có hỏa lực hỗ trợ chiến đấu tốt, do vậy các xạ thủ súng máy phương Tây, có thể quan sát và lựa chọn mục tiêu cẩn thận trong thời gian dài; đồng thời tiến hành lựa chọn mục tiêu và ngắm bắn chính xác.

Sau khi xung đột Ukraine bùng nổ, phương Tây cũng đã cung cấp nhiều mẫu súng máy của họ cho quân đội Ukraine. Tuy nhiên, quân đội Ukraine nhận thấy súng máy phương Tây không phù hợp với chiến trường Nga-Ukraine.

Lý do là hầu hết quân đội Ukraine là lính nghĩa vụ trong độ tuổi từ 30 đến 50, có ít kinh nghiệm quân sự. Họ là những người bình thường, hàng ngày họ đi làm, về nhà, nấu ăn, uống gì đó rồi đi ngủ…; nên họ hoàn toàn không hiểu kiến thức bảo trì và sửa chữa phức tạp của súng ống.

Ngoài ra, chiến trường ở Donbass đầy bùn, cát và bụi do các trận pháo kích gây ra, môi trường chiến đấu khắp nơi đều khắc nghiệt. Trong hoàn cảnh như vậy, lính nghĩa vụ của quân đội Ukraine không có khả năng thường xuyên bảo trì súng máy của phương Tây, theo đúng tiêu chuẩn của nhà sản xuất. 

Khả năng bắn chính xác tầm trung và tầm xa của súng máy phương Tây ít có ý nghĩa đối với chiến trường Nga-Ukraine. Trong khi Quân đội Nga có lợi thế tuyệt đối về hỏa lực pháo binh; còn UAV trinh sát của Nga liên tục tiến hành trinh sát trên không và xác định vị trí mục tiêu của quân đội Ukraine 24/24. 

Trong một trận chiến cụ thể, khi một nhóm bộ binh Nga bước ra từ một chiếc xe bọc thép và bước vào chiến đấu. Đơn giản là các binh sĩ Ukraine không có khả năng bình tĩnh quan sát, vị trí của quân Nga giữa làn mưa đạn. Điều duy nhất quân Ukraine có thể làm lúc này, là nổ súng thật nhanh và xả đạn vào vị trí nghi có người. Họ không quan tâm đến việc tiêu diệt đối thủ, mà còn có ngụ ý thông báo kẻ địch đừng đến, ở đây có hỏa lực mạnh.

Vậy những loại súng máy nào cần thiết cho xung đột Nga-Ukraine? Quân đội Ukraine cho rằng, trên chiến trường Nga-Ukraine, súng máy РПК-74 5,45 mm của Liên Xô, sử dụng băng đạn 45 viên tiêu chuẩn và cũng có thể sử dụng băng đạn 30 viên của súng trường tấn công AK-74, sẽ hữu dụng hơn. Do loại súng máy này, sử dụng chung loại đạn và cả hộp tiếp đạn với súng trường tiến công AK-74, nên không cần phải sử dụng loại đạn và hộp tiếp đạn dành riêng cho súng máy. 

Hơn nữa, súng máy РПК-74 5,45 mm của Liên Xô có chất lượng tương đối tốt, hiệu suất đáng tin cậy và bảo trì đơn giản. Việc tháo rời và lắp ráp có thể được hoàn thành bằng cách ngồi trong chiến hào và đặt súng lên đùi. Cỡ nòng nhỏ và trọng lượng nhẹ, nên rất hiệu quả trong chiến đấu. 

Khi trận chiến diễn ra ác liệt, quân đội Ukraine sẽ vứt bỏ những khẩu súng máy cồng kềnh của phương Tây và nhặt những khẩu súng máy hạng nhẹ РПК-74 5,45 mm của Liên Xô, để có thể nhanh chóng di chuyển vị trí. Bởi vì, dù quân đội Nga đang tấn công một ngôi làng, một thành phố hay một vị trí, đều là chiến thuật bao vây kiểu “gọng kìm” từ hai bên; sau đó dùng hỏa lực pháo binh chặn đường rút của đối phương.

Quân Ukraine thường rút quân vào ban đêm và phải mang theo súng máy để tự vệ; do vậy những khẩu súng máy cồng kềnh của phương Tây phải vứt bỏ. Trong các trận đánh, binh sĩ Ukraine đã nhắm vào vị trí gần đúng và nổ súng quyết liệt để ngăn cản bước tiến của quân Nga càng nhiều càng tốt. Điều họ mong chờ trong chiến đấu, là UAV FPV của họ, chi viện hỏa lực tấn công quân Nga. Nếu sau khi họ bắn hết đạn, mà quân Nga vẫn tấn công, thì họ sẽ nhanh chóng rút lui hoặc đầu hàng.

Trên chiến trường, súng máy nào phù hợp nhất cho thực chiến? Nó phụ thuộc vào nhu cầu thực tế của quân đội. Ví dụ, quân đội Liên Xô trong những năm 1970 và 1980, rất coi trọng súng máy hạng nhẹ tiếp đạn bằng hộp tiếp đạn, vì các xạ thủ súng máy có thể thực hiện nhiều hành động chiến thuật khác nhau và di chuyển nhanh chóng các vị trí. Sau này Quân đội Nga theo quan điểm phương Tây, phát triển nhiều mẫu súng máy hạng nhẹ tiếp đạn bằng dây, như RPL-20, nhưng đều không thành công.

Trong chiến đấu, sau khi xạ thủ súng máy khai hỏa, thì di chuyển vị trí là cách tốt nhất hạn chế đối phương tiêu diệt, vì vị trí bắn đã bị lộ. Trong cuộc tấn công, xạ thủ súng máy cũng cần phải phối hợp tấn công cùng với súng trường, lúc này súng máy hạng nhẹ, sử dụng hộp tiếp đạn linh hoạt hơn.

Quân đội Ukraine trên chiến trường Nga-Ukraine không có ưu thế trên không và hỏa lực pháo binh của họ chỉ bằng một phần nhỏ, thậm chí bằng 1/10 so với quân đội Nga. Môi trường chiến trường như vậy, khiến quân đội Ukraine ưa chuộng súng máy hạng nhẹ kiểu băng đạn của Liên Xô, loại súng này thực dụng hơn. (nguồn ảnh Sputnik, Kyiv Independent, Ukrinform).