Tiếp nhận hồ sơ chứng tích chiến tranh và trao tặng di ảnh liệt sĩ

Lễ tiếp nhận “Hồ sơ Chứng tích Chiến tranh Việt Nam”, phục dựng và trao di ảnh chân dung liệt sĩ tặng một số gia đình liệt sĩ và giới thiệu tự truyện “Mãi vẫn là người lính” vừa được tổ chức tại Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam.

Sự kiện do Tổ chức “Trái tim Người lính” phối hợp Trung tâm Việt Nam và Lưu trữ (Mỹ); Tạp chí Môi trường và Đô thị Việt Nam và Câu lạc bộ “Mãi mãi tuổi 20” tổ chức. Tham dự sự kiện có các tướng lĩnh, Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân là đồng đội của các liệt sĩ có “Hồ sơ Chứng tích Chiến tranh” được trao trả và các cựu chiến binh, những người đã trực tiếp tham gia cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước; cùng đại diện thân nhân các gia đình liệt sĩ.
Tiep nhan ho so chung tich chien tranh va trao tang di anh liet si
Thân nhân liệt sĩ tiếp nhận hồ sơ Chứng tích Chiến tranh liên quan liệt sĩ của gia đình. 
Trong kháng chiến chống Mỹ, đã có một khối lượng khổng lồ gồm hàng vạn những cuốn nhật ký, thư tay, vật dụng cá nhân… là di vật và kỷ vật của Bộ đội miền Bắc và quân Giải phóng miền Nam do quân đội Mỹ và lính Việt Nam Cộng hòa thu được trên chiến trường. Hầu hết bản gốc đã bị hủy trong thời chiến. Nhiều nội dung của các di vật và kỷ vật đã được chụp lại và lưu giữ dưới hình thức microfilm tại Trung tâm Việt Nam và Lưu trữ tại Đại học Công nghệ Texas, Hoa Kỳ (viết tắt là VNCA). Những bản copy này cũng có thể được xem như là “bản gốc”, chứa đựng nhiều thông tin cảm động và thiêng liêng, vì hầu như thân nhân các gia đình liệt sĩ liên quan chưa bao giờ có cơ hội thấy và có thể trợ giúp việc tìm kiếm phần mộ và hài cốt liệt sĩ…
Đại tá, Nhà văn Đặng Vương Hưng (người sáng lập và hiện là Chủ tịch “Trái tim Người lính Việt Nam”) – Trưởng Ban Tổ chức sự kiện cho biết, tổ chức này đã phối hợp VNCA thực hiện dự án phi lợi nhuận và nhân văn mang tên “Hồ sơ Chứng tích Chiến tranh Việt Nam”.
“Chúng tôi đã sử dụng các tài liệu được sàng lọc từ kho microfilm, với gần 3 triệu trang, đang lưu giữ tại VNCA, để tìm kiếm thông tin về các liệt sĩ Việt Nam đã hy sinh, hoặc mất tích trong chiến tranh; đồng thời, phối hợp nhiều tổ chức và cá nhân, tiến hành tìm kiếm thân nhân liệt sĩ và các cựu chiến binh còn sống sót qua chiến tranh, để có thể trao trả “Hồ sơ Chứng tích” (nhật ký, thư riêng...) cho các cá nhân, hoặc thân nhân liệt sĩ tại Việt Nam”- Đại tá Đặng Vương Hưng chia sẻ.
Từ đầu tháng 5/2024, căn cứ nguồn tư liệu độc quyền do VNCA gửi, Tổ chức “Trái tim người lính Việt Nam” đã tiến hành biên soạn và giới thiệu trên mạng xã hội facebook và Tạp chí điện tử “Văn hóa và Phát triển” hơn 30 Hồ sơ “Chứng tích Chiến tranh”. Đó là nội dung tóm tắt của 35 cuốn sổ tay Nhật ký và 7 lá Thư thời chiến. Với sự trợ giúp, chung tay góp sức của nhiều bạn đọc, 11 hồ sơ trong đó đã có phản hồi tích cực của thân nhân các gia đình liệt sĩ, cựu tù binh chiến tranh và thương binh.
Trong số 11 hồ sơ tìm được người nhận, có gia đình liệt sĩ Nguyễn Quang Số, ở Thanh Chương, Nghệ An (Báo Nhân Dân Báo số ra ngày 4/4/2024 đã đăng bài “Những người nối nhịp cầu đưa kỷ vật liệt sĩ trở về” phản ánh).
Có hai trường hợp còn sống sót qua các trận đánh, đó là thương binh Đỗ Xuân Thuyên, ở tỉnh Thái Bình và cựu tù binh Mai Xuân Ngọc, ở Hải Phòng (cụ Ngọc đã qua đời). Mặc dù đã 80 tuổi, phải ngồi xe lăn và cần người đi cùng hỗ trợ, nhưng cựu chiến binh, thương binh Đỗ Xuân Thuyên vẫn từ Thái Bình về Hà Nội để tham dự sự kiện.
Nhiều thân nhân liệt sĩ nghẹn ngào xúc động khi đón nhận “Hồ sơ Chứng tích Chiến tranh” liên quan đến gia đình mình bởi những nét chữ, di bút quen thuộc, thiêng liêng của người đã mất, cùng nội dung chứa đựng bên trong mỗi lá thư, hay những trang sổ tay nhật ký, ghi chép trong kháng chiến, như một phần sự “trở về” của những người thân yêu, sau nhiều chục năm hy sinh.
Đây là lần thứ hai Viện Khoa học và Nghệ thuật, phối hợp Viện Hòa bình và Xung đột, cùng Trung tâm Việt Nam và Lưu trữ của Đại học Công nghệ Texas (Mỹ) phối hợp Tổ chức “Trái tim Người lính Việt Nam” bàn giao “Hồ sơ Chứng tích Chiến tranh” cho thân nhân các gia đình liệt sĩ nhằm góp phần hàn gắn vết thương chiến tranh, khép lại quá khứ, cùng hướng tới tương lai, với cuộc sống hoà bình tốt đẹp hơn.
Tiep nhan ho so chung tich chien tranh va trao tang di anh liet si-Hinh-2
 Các đại biểu và thân nhân liệt sĩ tham dự sự kiện tiếp nhận “Hồ sơ Chứng tích Chiến tranh Việt Nam”.
Cũng tại sự kiện này, Câu lạc bộ “Mãi mãi tuổi 20” phối hợp với Tổ chức “Trái tim người lính” đã phục dựng ảnh màu bốn bức di ảnh chân dung các liệt sĩ: Trần Lưu Thơm (1926-1971); Nguyễn Kim Điền (1930-1967); Phan Trọng Vân (1944-1972); Nguyễn Văn Tư (1952-1975). Đó đều là những di ảnh duy nhất của các liệt sĩ chụp trước khi hy sinh, để trao tặng cho thân nhân các gia đình liệt sĩ
Ban tổ chức cũng trao tặng các đại biểu, thân nhân liệt sĩ tham dự sự kiện cuốn sách tự truyện “Mãi vẫn là người lính” của tác giả Đặng Ngọc Đa kể về hành trình của ông từ chiến trường ác liệt, đến cuộc sống hòa bình. Cựu chiến binh Đặng Ngọc Đa, sinh năm 1939, quê ở xã Mễ Sở, huyện Văn Giang, tỉnh Hưng Yên. Ông là một trong những người lính hoàn thành xuất sắc cả ba nhiệm vụ “Diệt giặc đói, diệt giặc dốt, diệt giặc ngoại xâm”.
Cuốn sách là hồi ức bình dị, chân thực và đầy thú vị về cuộc đời và gia đình của một người lính già xuyên qua quãng thời gian dài với nhiều thăng trầm của cuộc sống và sự kiện lớn lao của đất nước, với bản lĩnh, ý chí của Bộ đội Cụ Hồ.
Tiep nhan ho so chung tich chien tranh va trao tang di anh liet si-Hinh-3
Tự truyện "Mãi vẫn là người lính". 

Người lính Hà Nội và cuộc hội ngộ xúc động sau 50 năm

Sau 50 năm, người lính năm xưa đã có cuộc hội ngộ đầy nước mắt với gia đình từng cưu mang, chăm nuôi mình trong chiến tranh.

Gia đình thứ 2 của người lính lái xe

Những người lính cuối cùng của chiến tranh thế giới thứ hai

Gần 30 năm lẩn trốn trong rừng, những người lính này vẫn tin một ngày nào đó quân đội Thiên Hoàng sẽ trở lại để giao nhiệm vụ cho họ.

Nhung nguoi linh cuoi cung cua chien tranh the gioi thu hai
Vào ngày 24/1/1972, trung sĩ Nhật Bản Yokoi được những người nông dân địa phương tìm thấy trong rừng rậm của Guam - một hòn đảo ở phía tây Thái Bình Dương. Năm 1941, Nhật Bản tấn công và chiếm lấy Guam. Đến năm 1944, sau ba năm bị người Nhật chiếm đóng, lực lượng của Mỹ đã tái chiếm hòn đảo. 

Hàng ngàn bức tượng xuất hiện trên núi, được xem là “người lính cõi âm”

Chỉ khi các chuyên gia vào cuộc, bí ẩn về những bức tượng trên ngọn núi này mới được giải đáp.

Những người lính cõi âm xuất hiện sau cơn mưa

Làng Tianguangdong, huyện Daoxian, thành phố Vĩnh Châu, tỉnh Hồ Nam, Trung Quốc là nơi có thảm thực vật rất xanh mướt, phong cảnh tuyệt đẹp. Dưới sự ưu ái của thiên nhiên, nơi này có thổ nhưỡng tốt, nhiều ao hồ, núi rừng.

Tuy nhiên, ở ngôi làng hẻo lánh này có một truyền thuyết nổi tiếng, được truyền từ đời này sang đời khác, con cháu vô cùng kính nể.

Theo những người dân địa phương kể lại, cứ sau một trận mưa dai dẳng, trên núi lại xuất hiện vô số tượng đá. Hiện tượng này khiến dân làng cảm thấy khó hiểu và không biết giải thích như thế nào. Họ cho rằng, đây là những “người lính cõi âm”, được thần linh gửi tới để bảo vệ sự an yên cho dân làng.

Hang ngan buc tuong xuat hien tren nui, duoc xem la “nguoi linh coi am”

Ảnh minh họa.

Người dân ở đây rất tin vào thần thánh và người cõi âm nên thường lên núi cúng bái. Số lượng người đi vào núi rất ít, không ai dám đặt chân vào vì sợ rước rắc rối vào bản thân.

Theo thời gian, người dân đã quen với việc tin vào những “người lính cõi âm” này để có thể giữ cho gia đình mình được yên ổn. Vì thế, vào những ngày cần thờ cúng, người ta thường thấy họ mang đồ đạc vào rừng cúng bái. Điều này càng khiến cho ngọn núi ở đây trở nên huyền bí và linh thiêng.

Các chuyên gia vào cuộc điều tra

Khi các chuyên gia nghe được truyền thuyết về núi Guizai, họ tò mò muốn biết thực hư câu chuyện như thế nào.

Hang ngan buc tuong xuat hien tren nui, duoc xem la “nguoi linh coi am”-Hinh-2

Dân làng luôn sợ hãi trước thần linh và ma quỷ nên không ai dám vào sâu trong núi để điều tra. Họ sợ vô tình chọc giận thần linh hay ma quỷ sẽ gây họa sát thân cho bản thân và gia đình. Vì vậy, các chuyên gia chỉ có thể tự mình đi bộ về phía ngọn núi.

Khi các chuyên gia nhìn thấy những “người lính cõi âm”, họ choáng váng trước số lượng các bức tượng đá lớn nhỏ ở đây. Mỗi tượng đá có hình dáng con người với nhiều hình dạng khác nhau, có tượng tướng quân, phụ nữ mang thai, binh lính… Điều đáng nói nhất là mỗi bức tượng ở đây dường như đang kể một câu chuyện nào đó.

Hang ngan buc tuong xuat hien tren nui, duoc xem la “nguoi linh coi am”-Hinh-3

Những bức tượng đá này cao khoảng 1 mét và ngắn chỉ 30 cm. Các chuyên gia ước tính số lượng tượng đá lộ trên mặt đất là 5.000. Con số đáng kinh ngạc này có thể so sánh với các chiến binh đất nung trong lăng mộ Tần Thủy Hoàng.

Hiện chưa rõ dưới lòng đất dưới lòng đất còn bao nhiêu bức tượng nữa, nhưng ước tính sơ bộ tượng đá trên núi Guizai có khả năng vượt quá 10.000 bức.

Các chuyên gia nhận thấy rằng, những bức tượng đá ở đây dường như không cùng 1 niên đại. Một số tượng đá đã bị bào mòn theo năm tháng, không còn hình thù con người, trong khi số khác vẫn được bảo quản tốt.

Hang ngan buc tuong xuat hien tren nui, duoc xem la “nguoi linh coi am”-Hinh-4

Khi một số người cho rằng, sự nguyên vẹn của các bức tượng đá có thể bị ảnh hưởng bởi gió và mưa xói mòn ở các mức độ khác nhau.

Khi kiểm tra niên đại của những bức tượng đá này, các chuyên gia nhận thấy rằng, hơn 90% số tượng được làm trước thời Tần và nhà Hán, một số thuộc các triều đại Ngụy, Tấn, Đường, Tống, Nguyên. Điều này có nghĩa là những pho tượng ở đây đã chứng kiến hàng nghìn năm lịch sử của Trung Quốc.

Truy tìm nguồn gốc của các bức tượng

Các chuyên gia đã đọc qua vô số tư liệu lịch sử, hy vọng tìm được mối liên quan. Dựa vào các ký tự được tìm thấy trên các bức tượng, các chuyên gia suy đoán rằng, trước thời Càn Long, núi Guizai là một nơi tế lễ quy mô lớn. Người xưa rất coi trọng các nghi thức hiến tế trong nhiều thế hệ. Điều này giải thích vì sao niên đại của các bức tượng lại khác nhau như vậy.

Hang ngan buc tuong xuat hien tren nui, duoc xem la “nguoi linh coi am”-Hinh-5

Ngày xưa, người dân Trung Quốc rất coi trọng các dịp cúng bái người đã chết. Vào những dịp này, ngoài việc bày tỏ sự đau buồn, tiếc thương người đã khuất, họ còn cầu nguyện, phù hộ cho con cháu. Việc thờ cúng này mang ý nghĩa tâm linh và chỗ dựa về tinh thần đối với người dân.

Mặc dù theo thời gian một số phong tục đã biến mất nhưng vẫn còn nhiều cái ăn sâu vào trong văn hóa của người dân Trung Quốc.

Núi Jiuxian cách núi Guizai không xa nên các chuyên gia phỏng đoán dưới chân núi Guizai rất có thể là lăng mộ của Đế Thuấn (1 vị vua trong thời kỳ Trung Quốc cổ đại, nằm trong Ngũ Đế).

Tất nhiên, tất cả chỉ là suy đoán của các chuyên gia trước khi được khai quật, còn sự thật của lịch sử cần được nghiên cứu và tìm hiểu thêm.Những bức tượng đá này là di sản văn hóa có giá trị lớn của Trung Quốc.

Tin mới