Có nhiều loại vi khuẩn gây nên bệnh tiêu hóa ở trẻ như độc tố có tụ cầu vàng, e.coli, phẩy khuẩn tả, salmonela, rotavirus… Thức ăn bị nhiễm vi khuẩn hay độc tố trong đồ ăn là nguyên nhân chính gây bệnh cho trẻ.

Do vậy phụ huynh nên biết các dấu hiệu, biểu hiện, cũng như cách chăm sóc và các biện pháp phòng tránh nhiễm trùng, nhiễm độc ăn uống đúng cách cho trẻ.

Khi bị ngộ độc thức ăn trẻ em thường có một số dấu hiệu dưới đây:

Buồn nôn: Sau khi ăn thức ăn nhiễm khuẩn, độc trẻ có thể buồn nôn, nôn ngay sau vài phút, vài giờ hoặc lâu hơn.

Đau bụng, đi ngoài: Trẻ đi ngoài nhiều lần, dạng, lỏng nước, có thể có lẫn máu.

Sốt: Một số trường hợp trẻ ngộ độc có thể có sốt cao nhiệt độ trên 38 độ C.

Các triệu trứng thường xuất hiện sau khi ăn thức ăn bị nhiễm độc từ 1 giờ tới 3 ngày. Trẻ có thể nôn liên tục hoặc vài lần trong ngày. Bên cạnh đó, bệnh nhi còn đau bụng dữ dội, đau quặn từng cơn sau đó đi ngoài tiêu chảy.

Triệu chứng đau quặn xảy ra trước lúc đi ngoài. Tùy vào tác nhân gây ngộ độc mà dấu hiệu nôn trớ nổi bật hay đi ngoài nhiều hơn.

Các trẻ bị nôn nhiều và đau bụng nếu nguyên nhân do độc tố gây nên. Nếu nguyên nhân do vi khuẩn gây nên triệu chứng tiêu chảy đi ngoài sẽ nổi bật hơn.

Tình trạng này khiến rối loạn mất nước và điện giải đặc biệt là trẻ em. Tình trạng sốt đi ngoài phân nhầy máu là dấu hiệu nhiễm khuẩn gây nên tổn thương ruột.

Các biện pháp chăm sóc tại nhà cho trẻ bị ngộ độc thức ăn:

Khi trẻ bị ngộ độc thức ăn, phụ huynh chăm sóc đúng cách giúp tình trạng bệnh của trẻ nhanh giảm và sức khỏe nhanh bình phục trở lại.

Đặt trẻ nằm, đầu nghiêng sang một bên để tránh tình trạng hít sặc. Bù nước và chất điện giải bị mất do nôn trớ.

Thay đổi chế độ ăn cho bé giúp bé phục hồi nhanh hơn. Trẻ còn bú mẹ, cho bú ít nhưng chia làm nhiều lần, mỗi lần cách nhau tầm 30 phút đến 1 giờ.

Trẻ lớn hơn cho ăn cháo, uống nước bù diện giải Orezol. Tình trạng nôn trớ vẫn xảy ra tạm ngưng ăn trong 1 giờ sau đó cho ăn lại với lượng ăn ít hơn từng ngụm hoặc từng thìa.

Khi trẻ ổn định cho ăn trở lại bình thường nếu trẻ không nôn trớ nữa. Thức ăn tiếp theo thường dễ tiêu hóa như cháo, cơm mềm, bánh mì, súp nghiền…

Theo dõi nhiệt độ thường xuyên, dịch nôn trớ, phân và nước tiểu của trẻ. Nếu có dấu hiệu nặng như nôn nhiều, chất nôn có máu hoặc ngả xanh, không uống hoặc bỏ bú, mệt, sốt cao, phân có máu… cần đưa ngay tới cơ sở y tế gần nhất để được điều trị.

Các biện pháp phòng tránh ngộ độc cho trẻ:

Cha mẹ cần lưu ý chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ đặc biệt trong vấn đề ăn uống, giữ gìn vệ sinh thực phẩm.

- Chọn thức ăn đã được nấu chín, bảo quản thức ăn đã nấu cẩn thận, tốt nhất là giữ trong tủ lạnh, không để ở nhiệt độ phòng quá 2 giờ tránh vi khuẩn xâm nhập vào nhiều. Hâm kỹ lại thức ăn trước khi ăn.

- Trong bảo quản thức ăn cần chú ý hạn sử dụng của thức ăn không để lẫn thức ăn sống và thức ăn chín.

- Khi chế biến thức ăn, đối với rau củ quả cần rửa sach và ngâm nước muối.

- Không cho trẻ ăn thức ăn hay uống những chất lạ, tránh những trường hợp ngộ độc xảy ra.

- Giữ vệ sinh trong ăn uống bằng cách ăn chín, uống sôi.

- Không dùng thức ăn đông lạnh, thực phẩm ôi thiu

- Tạo thói quan cho trẻ rửa tay trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh để phòng bệnh

- Môi trường sống của trẻ cần thông thoáng, sạch sẽ, vệ sinh đồ chơi cho trẻ.

Điều Dưỡng Lê Thị Hằng (Khoa Nhi, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108)