Hỏi: Tôi nghe nói năm 2025, người từ 60 tuổi không có lương hưu được hưởng trợ cấp hàng tháng không biết có đúng không? Thủ tục thế nào?
Nguyễn Thị Thảo (Hà Nội)
Trả lời: Căn cứ Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024, từ ngày 1/7/2025, người lao động nếu đủ điều kiện hưởng lương hưu thì sẽ được hưởng lương hưu, đủ điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội thì sẽ được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.
Tuy nhiên, vẫn còn một đối tượng chưa đủ điều kiện hưởng lương hưu nhưng chưa đến độ tuổi được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội thì sẽ được hưởng chính sách trợ cấp hằng tháng theo quy định tại Điều 23 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 như sau:
Người lao động 60 tuổi chưa đáp ứng điều kiện được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội và thêm điều kiện là chưa đủ điều kiện hưởng lương hưu mà không bảo lưu hoặc nhận bảo hiểm xã hội 1 lần thì được trợ cấp hằng tháng.
Khoản 1 Điều 23 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 nêu rõ, điều kiện để người lao động được trợ cấp hằng tháng là đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau đây:
Công dân Việt Nam đủ tuổi nghỉ hưu từ 1/7/2025 - thời điểm Luật Bảo hiểm xã hội 2024 có hiệu lực tức là lao động nam đủ 61 tuổi 3 tháng và lao động nữ đủ 56 tuổi 8 tháng, có thời gian đóng bảo hiểm xã hội nhưng không đủ điều kiện hưởng lương hưu.
Có tuổi thấp hơn tối đa 10 tuổi so với điều kiện lao động bình thường (tức là từ 1/7/2025 lao động nam 51 tuổi 3 tháng và lao động nữ 46 tuổi 08 tháng), và có từ đủ 15 năm trở lên làm công việc khai thác than trong hầm lò. Người bị nhiễm HIV/AIDS do tai nạn rủi ro nghề nghiệp trong khi làm nhiệm vụ được giao…
Công dân Việt Nam chưa đủ điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội theo Điều 21 Luật Bảo hiểm xã hội 2024. Cụ thể:
Từ đủ 75 tuổi trở lên. Không hưởng lương hưu/trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng trừ khi có quy định khác. Có văn bản đề nghị hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.
- Không hưởng bảo hiểm xã hội một lần và không bảo lưu.
- Có yêu cầu được hưởng trợ cấp hằng tháng từ chính khoản đóng của mình theo thời gian và mức đóng bảo hiểm xã hội của người lao động.
Như vậy, người lao động 60 tuổi chưa đáp ứng điều kiện được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội và thêm điều kiện là chưa đủ điều kiện hưởng lương hưu mà không bảo lưu hoặc nhận bảo hiểm xã hội 1 lần thì được trợ cấp hằng tháng.
Mức trợ cấp hằng tháng thấp nhất được tính theo khoản 3 Điều 23 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 bằng mức trợ cấp hưu trí xã hội hằng tháng:
- Căn cứ vào điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và khả năng của ngân sách Nhà nước trong từng thời kỳ.
- Rà soát, xem xét điều chỉnh mức trợ cấp hưu trí xã hội định kỳ 3 năm.
Theo Điều 24 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 quy định trình tự, thủ tục thực hiện chế độ như sau:
Bước 1: Gửi hồ sơ đến cơ quan bảo hiểm xã hội. Đối tượng quy định tại Khoản 1 Điều 23 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 gửi hồ sơ đến cơ quan bảo hiểm xã hội. Hồ sơ bao gồm sổ bảo hiểm xã hội và văn bản đề nghị hưởng trợ cấp hằng tháng.
Bước 2: Giải quyết hồ sơ. Trong thời hạn 5 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ, cơ quan bảo hiểm xã hội có trách nhiệm giải quyết; Trường hợp không giải quyết thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.
ThS.LS Trần Kim Thọ (Liên đoàn luật gia Hà Nội)
