Vì sao có câu “Hà Nội 36 phố phường”?

Hẳn là câu này được lưu truyền không sớm hơn thời điểm cái tên Hà Nội chính thức được sử dụng (1831). Nhưng lịch sử sâu xa của nó sẽ khiến nhiều người không khỏi bất ngờ.

08/07/2024 14:53 Quốc Lê

“Hà Nội 36 phố phường” là câu cửa miệng của người Hà Nội khi nói về sự phồn hoa, sôi động và đầy bản sắc riêng của chốn Hà thành. Có cả một bài vè thú vị về 36 phố phường được dân Hà Nội lưu truyền. Ảnh: Phố Hàng Ngang.

Vi sao co cau “Ha Noi 36 pho phuong”?-Hinh-2

Bài vè này có nhiều dị bản, ở đây xin dẫn lại bản ghi trong sách Việt Nam thi văn hợp tuyển của Dương Quảng Hàm: “Rủ nhau chơi khắp Long thành/Ba mươi sáu phố rành rành chẳng sai: / Hàng Bồ, hàng Bạc, hàng Gai,/Hàng Buồm, hàng Thiếc, hàng Hài, hàng Khay...". Ảnh: Phố Hàng Đào.

Vi sao co cau “Ha Noi 36 pho phuong”?-Hinh-3

"... Mã Vĩ, hàng Điếu, hàng Giầy/ Hàng Lờ, hàng Cót, hàng Mây, hàng Đàn /Phố Mới, Phúc Kiến, hàng Ngang / Hàng Mã, hàng Mắm, hàng Than, hàng Đồng / Hàng Muối, hàng Nón, cầu Đông / Hàng Hòm, hàng Đậu, hàng Bông, hàng Bè...". Ảnh: Phố Hàng Đường.

Vi sao co cau “Ha Noi 36 pho phuong”?-Hinh-4

"...Hàng Thùng, hàng Bát, hàng Tre /Hàng Vôi, hàng Giấy, hàng The, hàng Gà / Quanh đi đến phố hàng Da / Trải xem hàng phố, thật là cũng xinh / ...Phồn hoa thứ nhất Long thành /Phố giăng mắc cửi, đường quanh bàn cờ...". Ảnh: Phố Hàng Bạc.

Vi sao co cau “Ha Noi 36 pho phuong”?-Hinh-5

Vì sao có câu “Hà Nội 36 phố phường”? Hẳn là câu này được lưu truyền không sớm hơn thời điểm đầu thế kỷ 19, khi cái tên Hà Nội chính thức được sử dụng (1831). Nhưng lịch sử sâu xa của nó sẽ khiến nhiều người không khỏi bất ngờ. Ảnh: Phố Hàng Buồm.

Vi sao co cau “Ha Noi 36 pho phuong”?-Hinh-6

Theo sử sách, con số 36 liên quan đến các đơn vị hành chính đất Hà thành có từ thời vua Lê Hiển Tông (ở ngôi 1461-1504). Con số này được đặt ra với mục đích duy nhất là thuận tiện hơn trong việc giữ gìn an ninh, trật tự. Ảnh: Phố Hàng Bông.

Vi sao co cau “Ha Noi 36 pho phuong”?-Hinh-7

Cụ thể, theo sách “Đại Việt sử ký tục biên”, vào tháng 12 năm Mậu Thìn niên hiệu Cảnh Hưng thứ 9 (1748) triều đình “hạ lệnh chia bên trong kinh thành làm 36 khu, mỗi khu đặt một quan coi giữ việc tuần phòng, khám xét...”. Ảnh: Phố Hàng Chiếu.

Vi sao co cau “Ha Noi 36 pho phuong”?-Hinh-8

“...Lại định phép ty tộc đoàn (liên kết các gia tộc ở gần nhau cùng giữ an ninh). Tiếp đó lại chia làm 9 điện, mỗi điện có 4 khu, mỗi khu đặt một viên chánh khu...”. Ảnh: Phố Hàng Khay.

Vi sao co cau “Ha Noi 36 pho phuong”?-Hinh-9

Trong tác phẩm Vũ Trung tùy bút của Phạm Đình Hổ - danh sĩ sống vào giai đoạn cuối thời Lê đầu thời Nguyễn - cho biết cụ thể hơn về điều này: “Kinh thành Thăng Long chia ra 36 phường, mỗi phường đặt một người phường trưởng...". Ảnh: Phố Hàng Bút.

Vi sao co cau “Ha Noi 36 pho phuong”?-Hinh-10

"...Lại đặt ra phủ Phụng Thiên có quan Phủ doãn, quan Thiếu doãn kiêm coi cả việc tuần phủ và việc liêm sát, đốc suất hai huyện Thọ Xương và Quảng Đức, mỗi huyện có quan Huyện úy cai trị”. Ảnh: Phố Hàng Giấy.

Vi sao co cau “Ha Noi 36 pho phuong”?-Hinh-11

Đến thời vua Gia Long của nhà Nguyễn, trong một số sách dư địa chí như cuốn “Các tổng, trấn, xã danh bị lãm”, “Hoàng Việt dư địa chí”… cho biết cụ thể tên của 36 phường. Ảnh: Phố Hàng Phèn.

Vi sao co cau “Ha Noi 36 pho phuong”?-Hinh-12

Cụ thể, ở huyện Thọ Xương có 18 phường gồm: Yên Thọ, Hà Khẩu, Báo Thiên, Đông Hà, Đồng Xuân, Đông Tác, Đông Các, Cổ Vũ, Xã Đàn, Đồng Lạc, Thái Cực, Diên Hưng, Khúc Phố, Phục Cổ, Phúc Lâm, Kim Hoa, Hồng Mai, An Xá. Ảnh: Phố Hàng Than.

Vi sao co cau “Ha Noi 36 pho phuong”?-Hinh-13

Huyện Vĩnh Thuận gồm 18 phường còn lại là: Bích Câu, Quảng Bá, Thuỵ Chương, Yên Thái, Hoè Nhai, Tây Hồ, Nghi Tàm, Nhật Chiêu, Trích Sài, Võng Thị, Bái Ấn, Yên Lãng, Công Bộ, Thạch Khối, Hồ Khẩu, Thịnh Quang, Yên Hoa và Quan Trạm. Ảnh: Phố Hàng Thiếc.

Vi sao co cau “Ha Noi 36 pho phuong”?-Hinh-14

Trải qua thăng trầm của lịch sử, phố phường Hà Nội đã thay đổi rất nhiều về tên gọi, số lượng cũng như diện tích, nhưng một số vẫn giữ nguyên tên xưa như cách đây nhiều thế kỷ. Đây là một di sản quý mà người Hà Nội thời nay cũng như sau này cần trân trọng, gìn giữ... Ảnh: Phố Hàng Vải.

Mời quý độc giả xem video: Chuyện hẹn hò của các cặp đôi Hà Nội xưa | VTV24.

Video

Quốc Lê

#36 phố phường Hà Nội #36 phố phường #Kinh thành Thăng Long #36 phường #Hà Nội xưa

Cận cảnh Seltos 2025 cho thị trường Mỹ

Kia Seltos 2025 mới đã chính thức được công bố tại thị trường Mỹ với nhiều thay đổi đáng quan tâm.

Mẫu crossover này đã được nâng cấp facelift vào năm 2023 nên không có quá nhiều cải tiến rõ rệt, tuy nhiên Kia cho biết xe sẽ có “các tính năng tiêu chuẩn mới và cải tiến trên tất cả các phiên bản”.

Xem chi tiết

'Cá mập' VinaCapital muốn bán 13,3 triệu cổ phiếu Nhà Khang Điền

(Vietnamdaily) - Với việc đăng ký bán 13,3 triệu cổ phiếu Nhà Khang Điền (KDH), nhóm quỹ VinaCapital ước tính có thể thu về khoảng 509 tỷ đồng nếu giao dịch thành công.

'Ca map' VinaCapital muon ban 13,3 trieu co phieu Nha Khang Dien

'Cá mập' VinaCapital muốn bán 13,3 triệu cổ phiếu Nhà Khang Điền

Theo thông tin từ Sở Giao dịch Chứng khoán TP HCM (HoSE), quỹ Vietnam Ventures Limited, một quỹ đầu tư thuộc VinaCapital có quốc tịch British Virgin Islands, đã đăng ký bán 13,3 triệu cổ phiếu KDH của CTCP Đầu tư và Kinh doanh Nhà Khang Điền để cơ cấu danh mục đầu tư. Sau giao dịch này, quỹ sẽ giảm sở hữu từ 20,05 triệu cổ phiếu (tỷ lệ 2,51%) xuống còn 6,75 triệu cổ phiếu (tỷ lệ 0,84%).

Xem chi tiết

TDW chia cổ tức tiền mặt đợt 2/2023 tỷ lệ 10%, cổ phiếu tăng kịch trần

(Vietnamdaily) - Cổ đông của Công ty cổ phần Cấp nước Thủ Đức (TDW) sẽ nhận được 1.000 đồng/cổ phiếu vào ngày 29/7 tới đây. Trong phiên giao dịch sáng 8/7, cổ phiếu TDW đã tăng kịch trần lên mức 49.400 đồng/cổ phiếu.

TDW chia co tuc tien mat dot 2/2023 ty le 10%, co phieu tang kich tran

TDW thực hiện chi trả cổ tức tiền mặt đợt 2/2023 với tỷ lệ 10%, ít hơn 4% so với đợt 1

Công ty cổ phần Cấp nước Thủ Đức (mã chứng khoán: TDW) vừa thông báo chốt ngày đăng ký cuối cùng để chi trả cổ tức đợt 2 năm 2023 bằng tiền mặt. Theo đó, cổ đông sở hữu mỗi cổ phiếu TDW sẽ nhận được 1.000 đồng. Ngày đăng ký cuối cùng để chốt danh sách cổ đông là 17/7 và cổ tức sẽ được thanh toán vào ngày 29/7.

Với 8,5 triệu cổ phiếu đang lưu hành, Cấp nước Thủ Đức dự kiến sẽ chi khoảng 85 tỷ đồng cho đợt cổ tức này.

Đối với chứng khoán lưu ký, người sở hữu chứng khoán làm thủ tục nhận cổ tức tại các Thành viên lưu ký nơi mở tài khoản lưu ký. Đối với chứng khoán chưa lưu ký: Người sở hữu chứng khoán làm thủ tục nhận cổ tức tại Phòng Kế toán tài chính Công ty cổ phần Cấp nước Thủ Đức tại số 8 Khổng Tử, Phường Bình Thọ, TP. Thủ Đức, TP. HCM.

Trước đó, TDW đã thực hiện chi trả cổ tức đợt 1 năm 2023 bằng tiền mặt với tỷ lệ 14% vào ngày 21/06/2024. Đến nay, TWD đã chi trả cổ tức năm 2023 với tỷ lệ tổng cộng là 24%.

Phản ứng tích cực từ thị trường đã được thể hiện rõ khi cổ phiếu TDW tăng kịch trần lên 49.400 đồng/cp trong phiên giao dịch sáng ngày 8/7. Tuy nhiên khối lượng giao dịch cổ phiếu TDW trong phiên sáng rất yếu, với chỉ 200 cổ phiếu được giao dịch.

Quý I/2024, TDW đạt doanh thu thuần 321,7 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế đạt hơn 14 tỷ đồng, giảm 5,6% so với cùng kỳ. Tổng tài sản của công ty giảm nhẹ 1,4% so với đầu năm, đạt 459,6 tỷ đồng. Đáng chú ý, tiền và các khoản tương đương tiền giảm mạnh, chỉ còn 45,3 tỷ đồng.

Về cơ cấu nợ, tổng nợ phải trả của TDW giảm nhẹ xuống 212,3 tỷ đồng, chủ yếu là nợ ngắn hạn. Vay nợ ngắn hạn cũng giảm đáng kể 25% so với đầu năm, đạt 9,7 tỷ đồng.

TDW là đơn vị trực thuộc Tổng công ty Cấp nước Sài Gòn - TNHH MTV, hoạt động trong lĩnh vực quản lý, phát triển hệ thống cấp nước; cung ứng, kinh doanh nước sạch cho nhu cầu tiêu dùng, SX; tư vấn, xây dựng các công trình cấp nước, công trình dân dụng; xây dựng công trình cấp nước; tái lập mặt đường đối với các công trình chuyên ngành cấp nước và các công trình khác.

Xem chi tiết